Зяць хвіліну маўчаў, а потым, мацюкнуўшыся, паведаміў:
У мех які запіхні Ну ты што ўжо індыка не зловіш?
І хай папярэдне лапы звяжуць, падхапілася з лавы цешча, і зяць бязгучна мацюкнуўся ў адказ.
Званок прагучаў рэзка, звінюча, спалохана, і цётка Аўгіння ізноў прыхапілася на ногі. І па тым, як спахмурнеў зяцеў твар, зразумела, што больш ужо не ўбачыць сваіх гадунцоў.
А ты ўсё агледзеў? запытаўся дзеля прыліку зяць і, павесіўшы слухаўку, асуджана развёў рукамі. Засеклі б на майскія святы, дык цяпер і бяды б не мелі.
Каб цябе самога, паскуду, засеклі, выдыхнула ў сваю чаргу цешча і з такім імпэтам прычыніла вакно, што трэснула шыба і з даху сыпанула парахня.
Цётчыным індыкам дагэтуль не даводзілася ездзіць на цягніку, ды яшчэ на адкрытай платформе, і таму яны з захапленнем пазіралі на прыдарожныя кусты, высокія дрэвы і кіламетровыя слупы, што праплывалі міма, і вецер вандраванняў, насычаны густым цеплавозным смуродам, прыемна казытаў голыя шыі і чырвоныя «смаркачыны», што матляліся ў такт хістанню платформы. Праехаўшы так колькі кіламетраў, індыкі саскочылі на вагонны насціл і пачалі, хістаючыся ў бокі, шукаць якіх крыхотак. Аднак нічога спажыўнага не знайшлі. Нечакана цягнік загамаваў, дык так рэзка, што кулдыкаў прыціснула да пярэдняга борта. Калі рух зусім запаволіўся, крылатыя вандроўнікі ўзляцелі на той самы борт і агледзеліся. Поруч, на суседняй каляіне, стаяў такі ж цягнік з такімі ж платформамі; індыкі, не згаворваючыся, узняліся ў паветра, а праз імгненне ўжо стукалі дзюбамі па металёвай падлозе: у адным з кутоў платформы, на якую яны пераляцелі, ляжала, высыпаўшыся з меха, ладная кучка камбікорму. Потым цягнік крануўся з месца, падлога пачала зыбацца, дробна дрыжэць, але індыкі нічога не заўважалі, бо ўпершыню ў жыцці дзяўблі грануляваны камбікорм. Але вось птушыны далікатэс быў даедзены, падлога падмеценая віслымі індычымі бародамі; вандроўнікі згадалі раптам родны хлеў, гаспадыню, ускочылі на край платформы і, на сваю радасць, убачылі знаёмую вадавежу, станцыю, гаспадынінага зяця, які гэтым разам не сядзеў на лаве, а нервовым крокам хадзіў сюды-туды па ходніку і дыміў папяросай; убачылі фарбаваны ў светла-брунатны колер дамок пад шэрым дахам, на які яны, калі былі маладымі, любілі залятаць, і хаця цягнік толькі крыху скінуў хуткасць і, падобна, не збіраўся спыняцца, залапаталі крыламі і былі падхопленыя народжанай цягніком віхурай.
Тым часам цётка Аўгіння сядзела на ганку на пару з суседкай Гамзаціхай той самай, у якой летась прыдушылі гусака, і апалым голасам дзялілася сваім горам. За іхнымі спінамі паныла вуркатаў кот Базыль. Кату таксама было шкада індыкоў, з якімі ён хоць і не надта сябраваў, але якіх штодня бачыў на падворку.
Во як яно гадавала, гадавала і выгадавала падлюкам азярышчанскім на патэльню. Схапілі, відаць, маіх саколікаў і вокам не міргнулі, пасля такіх слоў цётка плаксіва смаркнулася ў брудную насоўку. Азярышчанцы ж дужа не глядзяць чужое гэта, ці сваё
А можа, гэта паравознік індыкоў пахапаў? Злавіў, у мех запіхнуў, а сказаў, што нікога не бачыў, шапялява азвалася Гамзаціха ды так і застыла з разяўленым ротам.
У разнасцежаныя весніцы, ляпаючы крыламі і наўзахапкі кулдыкаючы пра сваю вандроўку, заляцелі два індыкі, і кот Базыль, пабачыўшы вандроўнікаў, узняў хваста і задаволена пацёрся ад цётчыну спіну.
Песні піянерскага лета
Дзіўна, але ніяк не магу заснуць, калі знадворку гуляе вецер. Вось і цяпер ляжу з расплюшчанымі вачыма і слухаю, як ён шуміць у шатах старых ліп, зласліва шамаціць па даху, гойдае ліхтар на слупе, што стаіць пад вокнамі. Кволае святло ліхтара блукае па супрацьлеглай сцяне і варушыць вусны Хрушчова яго партрэт вісіць пад столлю. Здаецца, Хрушчоў нешта кажа. Я нават наструньваў слых, але чую толькі шум знадворку ды лёгкі звон шыбаў, у якія бецца няўрымслівы вецер.
Лямпачку ў ліхтар укруціў учора наш баяніст. Дзеўкі яны спяць за сценкай наслухаліся адна ад адной розных страшных аповедаў: пра «чорную руку», пра крывавую пляму на шыфаньеры, пра вужа, што выпаўзае ноччу з падвала, і баяцца выйсці сярод ночы ў прыбіральню. Вось Іван Іванавіч, дырэктар летніка, і загадаў баяністу на слуп узлезці ды лямпачку ў ліхтар укруціць каб цёмнай парой на двары святлей было. Дзядзька Коля, так завуць баяніста, спачатку палез на слуп, у зубах лямпачку заціснуўшы, але толькі да сярэдзіны і дапяў долу паехаў ды стрэмак у далоні набіў. Слуп жа стары, збуцвелы. Нават шкада стала баяніста. Але знайшлі каго шкадаваць. Дзядзька Коля, на парэпаныя далоні папляваўшы, выцягнуў са штаноў рэмень, абвязаў вакол слупа і зноўку палез. Падцягне нагой зашмаргу, схопіцца рукамі за слуп, потым зноў рэмень падцягне. І так на самы вяршак залез ды лямпачку ўкруціў. Мы нават у ладкі ўдарылі. Законны дзядзька. Што хочаш можа сыграць. Калі дзерык у горад па харчы едзе, мы яго заўжды просім песню пра Уругвай збацаць. Дзядзька Коля спачатку адмаўляецца, маўляў, пачуе хто з выхавальнікаў будзе яму на арэхі. Але, паслухаўшы, як мы ўмольна канькаем: «Ну дзя-адзька Коля-а», расцягвае мяхі і стоена, зыркаючы на бокі, спявае: «Раз мы шли по Уругваю», мы гамузам туруем: «Ваю!», «Ночь хоть выколи глаза», і мы, ужо зусім шалёна, выдыхаем: «За!»