- Дай я расшпілю.
Ён працягнуў шнурок містэру Келаду. Леванціец выцягнуў з кішэні павелічальнае шкло і пачаў уважліва разглядаць жэмчуг. На яго чыста выгаленым смуглявым твары з'явілася ўсмешка пераможцы. Ён вярнуў шнурок і збіраўся ўжо загаварыць, як раптам перахапіў позірк місіс Рэмзі. Збялелая як палатно, яна, здавалася, вось-вось страціць прытомнасць. Вочы расшырыліся ад жаху і моўчкі прасілі літасці; усё было ясней яснага, дзіўна, што муж яе нічога так і не заўважыў.
Усмешка на Келадавым твары так і застыла. Ён прыкметна пачырванеў. Відаць было, што ён прыкладае ўсе намаганні, каб супакоіцца.
- Я памыліўся, - сказаў ён. - Гэта вельмі добрая падробка, і, вядома, калі я паглядзеў праз лупу, адразу зразумеў, што жэмчуг не сапраўдны. Ваша праўда, ён каштуе не больш за васемнаццаць даляраў.
Ён моўчкі выцягнуў з бумажніка сто даляраў і аддаў містэру Рэмзі.
- Цяпер, малады чалавек, думаю, вы доўга будзеце помніць гэту навуку? - з'едліва сказаў Рэмзі, хаваючы грошы ў кішэню.
Я бачыў, што рукі ў Келады прыкметна дрыжэлі.
Гісторыя гэта, як звычайна бывае, хутка разышлася па караблі. У той вечар толькі і гаворкі было пра містэра Келаду, былі і жарты і едкія кпіны. Лёгка сказаць - містэр Усёвед сеў у лужыну. Толькі місіс Рэмзі не выходзіла з каюты, у яе разбалелася галава.
Раніцай назаўтра я галіўся, а містэр Келада ляжаў у пасцелі, паліў цыгарэту. Раптам пачуўся нейкі шоргат і ў шчыліну пад дзвярыма нехта падсунуў канверт. Я адчыніў дзверы і выглянуў у калідор. Нікога. Тады я падняў пісьмо. На ім друкаванымі літарамі было напісана: Максу Келаду. Я аддаў ліст яму.
- Цікава, ад каго гэта? - сказаў ён і раскрыў канверт.
Але замест ліста ён выцягнуў стодаляравую паперку. Містэр Келада зірнуў на мяне і пачырванеў. Потым ён парваў канверт на дробныя кавалачкі і папрасіў мяне выкінуць іх праз ілюмінатар.
Я выканаў просьбу і запытальна паглядзеў на яго.
- Каму ж хочацца прыкідвацца дурнем? - сказаў ён.
- Жэмчуг сапраўдны?
- Калі б у мяне была маладая прывабная жонка, ніколі б не пусціў яе адну на год у Ню-Ёрк, - усміхнуўся ён.
У гэтую хвіліну містэр Келада мне падабаўся. Ён раскрыў бумажнік і акуратна паклаў туды стодаляравую паперку.
Упершыню я звярнуў на яго ўвагу менавіта з-за гэтага шнара, шырокага і чырвонага, які вялікім паўмесяцам перасякаў твар ад скроні да падбародка. Бясспрэчна - след страшэннай раны, мабыць, ад удару шабляй ці ад асколка снарада. Шнар ніяк не стасаваўся з гэтым праставатым, круглым, лагодным тварам з дробнымі, непрыкметнымі рысамі. Дый сам твар быў нібыта чужы, не пасаваў да такога высокага чалавека з магутнымі плячыма. На ім заўсёды бачылі адзін і той жа зношаны шэры гарнітур, колеру хакі кашулю і пакамечанае самбрэра. Выгляд не надта ахайны. Кожны дзень перад самым кактэйлем ён з'яўляўся ў гватэмальскім «Палас-гатэлі» і, няспешна пахаджваючы па бары, прадаваў латарэнныя білеты. Калі толькі гэтым ён зарабляў сабе на кавалак хлеба, дык жыў, відаць, вельмі бедна. Я не бачыў, каб хто-небудзь купіў у яго білет; затое часам яму перападала выпіць. Ён не адмаўляўся. Чалавек са шнарам праціскаўся між столікамі, асцярожна перавальваючыся з нагі на нагу, быццам стомлены доўгай хадой. Ён затрымліваўся амаль ля кожнага століка, з лёгкай усмешкай на вуснах называў нумары сваіх білетаў і, калі яго не заўважалі, з той жа лагоднай усмешкай ішоў далей. Напэўна, заўсёды ён быў на падпітку.
Неяк увечары я са сваім знаёмым стаяў ля стойкі ў бары - у гватэмальскім «Палас-гатэлі» падаюць цудоўнае сухое марціні, - калі да нас падышоў чалавек са шнарам і зноў, каторы ўжо раз, расклаў перада мною свае білеты. Я адмоўна пакруціў галавой, але мой знаёмы па-сяброўску павітаўся з ім.
- Que tal, генерал? Як жыццё?
- Не скажу што выдатнае, але бывае і горш.
- Што будзеце піць?
- Брэндзі.