Сказки народов мира - Уйгурская энциклопедия, том 2. Сказки о животных. стр 9.

Шрифт
Фон

При этих словах котенок вздрогнул. Губы его едва шевелились, он с трудом смог повторить все за «Ангелом».

Аминь! произнес Ангел, подняв лапы к небу. Пусть Создатель исполнит просьбу Асланхана. Они все подняли лапы к небу и произнесли молитву. «Ангел» обошел вокруг котенка три раза и произнес: «Суф». Волк и Асланхан поднялись с места, но «Ангел» уже исчез, а Волк и котенок пошли домой.

«СҮПНИҢ» КҮЧИ

Асланхан сәл тиниркап туруп калди.

Мән худа йолида яхшилик килдим, деди бөрә тәкәллуп билән, рәхмәт ейтмисиму охшаш.

Бөринин сөзи асланханға хелила тәсир килди. Унин кәлбидә бөригә болған миннәтдарлик һеслири ойғанған еди.

Мән силәрнин сөзүнларни аклаймән, силәр буйриған ишларни килимән, асланхан кәтъийлик билән кәсимини тәкрарлиди.

Ярайсән, кичик әзимәт, деди түлкә хошал кәйпиятта, сениндәк яхши достка егә болғанлиғимиз үчүн биз бәкму хошал. Қени авал косакка бир немә йәвелип, андин паранлишайли.

Үчәйлән йейишкә олтарди. Асланхан бир парчә гөшни һөзүрлинип йәватканда түлкә сөз башлиди.

Асланхан ука, сән бу йәваткан гөшләрнин нәдин келиватканлиғини биләмсән?

Асланхан немә дәп жавап беришни билмәй, туруп калди.

Растинла биләмсән? дәп сориди түлкә йенишлап.

Билмәймән! дәп жавап бәрди асланхан.

Ундак болса, биливелишин керәк, деди түлкә сәл жиддий кияпәттә, ука, йәвәрсән тағ болсиму түгәйду. Буни бир яктин тепип, бир яктин йәп-ечиш керәк. Шундак әмәсму?

Шундак, шундак, әлвәттә, шундак, бөрә түлкинин сөзини тәстиклиди, асланханму бешини линшитип койди.

Ука, сөзини давамлаштурди түлкә, сән «сүпнин» күчини бизгә бир көрситип бак.

Қандак көрситимән, дәп сориди асланхан.

Иш асан, аву мәһәллидә тоху дәйдиған бир топ ләнитиләр яшайду, әтигәндә копуп авазинин болушиға вакирап, бизнин уйкумизни һарам килиду. Уни һәммимиз яман көримиз. Әдивини берип кояйли десән, күндүзи әпләшмәйду, кечиси болса, уларнин ишигидин киргили болмайду. Сән бу ишни асанла бәжирәләйсән.

Асланхан ойлинип калди, лекин ойланғансири пикри чигичлишип, немә дәп жавап беришни задила биләлмиди.

Асланхан ука, көп баш катурма, деди түлкә, у әбләхләр катәклиригә кириштин илгири сән мәһәллигә берип, уларнин өйигә киривалисәндә, ишикни ичидин такавалисән. Улар өйлиригә киришәлмәй турғанда биз берип калған ишни өзимиз жөндәймиз, кандак?

Асланхан макул болди.

Әтиси күн петишка йекин түлкә билән бөрә асланханни башлап, мәһәллигә йекин орманликка келишти. Ормандин кариса, мәһәллидә болуваткан ишлар көзгә хелила еник көрүнүп туратти, асланхан у йәр-бу йәрләрдә данлап жүргән каракуриларни көрди. «Вай, булар мекиянға һәжәпла охшайдекәнғу? дәп ойлиди асланхан, улар мени көрсә, йәнә бешимни чокулап кәтмәмду, һә раст, у чағда колумдин иш кәлмәтти. Әнди болса, периштә мана кабилийәт килди, бозәк болмаймән».

Сән аста барғин, деди түлкә асланханға пичирлап, чандуруп койма жуму?

Асланхан аста өмүләп мәһәллигә кирди вә бир катәккә киривелип, ичидин такавалди. Аз өтмәй, топ-топи тохулар өй-өйлиригә кирип кетишти. Ахирки бир топ тоху өз өйинин алдиға келип, ишикни ачалмай һәйран болушти.

Бу немә иш? деди уларнин ичидики кизил тажилик бирси ишикни иштирип бекип, әһвалидин кариғанда бир чатак бардәк туриду, карап турмайли, дәрһал холум-хошниларнин өйлиригә киривалайли.

Унин сөзи түгимәй турупла, тохуларнин әтрапида сүрлүк икки сайә пәйда болди вә уларға шиддәт билән һужум килди. Тохуларнин какаклиған әнсиз авазлири мәһәллини зил-зилигә кәлтүрди. Бирдинла мәһәллидики тайғанларму кавашка башлиди. Түлкә билән бөрә бирдин тохуни чишлигиничә орманлик тәрәпкә качти. Асланханму кечишнин койиға чүшүп, астила сиртка чикиведи, тохулар уни коршавелип, чокилап, унин үз-көзини кан киливәтти. Асланхан ағрикка чидимай миявлап, мин-бир тәсликтә орманликка кечип

барди. Асланхан кариса, түлкә билән бөрә олжиларни бөлүшәлмәй бир-бирини боғушкили турупту.

Шу пәйттә бирдинла мәһәллә тәрәптин он нәччә тайған коғлап келип калди вә түлкә билән бөрини коршавалди. Түлкә билән бөрә бир-бирини чишлишип, йерим жан болуп калғачка, коршавни бөсүп чикип кетәлмиди. Тайғанлар уларни тутувалди.

Бир ташнин далдисида титирәп олтарған асланхан тайған башликнин алдиға жүгрәп бардидә, өзини туталмай жиғлавәтти. Тайған башлик униндин немишкә түлкә билән бөригә кошулуп, яман йолға манғанлиғини сориведи, Асланхан һәммини ейтип бәрди. Тайған башлик асланханға ечинған һалда:

Ананнин сени тәрбийиләш усули тоғра әмәскән, шундактиму сенин өйдин кечип чикип кетишин задила яхши болмиған иш. Дунияда нәдиму периштә «сүп» килип койса, кабилийәтлик болидиған иш болған? Қабилийәт дегәнни өзән жапаға чидап мәшик килиш аркилик колға кәлтүрәләйсән, деди.

Асланхан пушайман килип, техиму каттик жиғлавәтти.

Болди жиғлима, деди тайған башлиғи, өйүндикиләр сени издәп, бәк аварә болуп кәтти. Бизму сени издәп тапалмиғандук. Яхши болди, биз сени өйүнға апирип кояйли.

Асланханнин кәлбини хошаллик чулғиди, унин көз алдида ата-анинин меһриван чирайи, хошнилиринин уни хошаллик билән карши еливатканлиғи намайән болди.

Мәһәммәт Рози ЯРҚИН, «Тарим» журнали. 6 сан, 1986 жил.

СИЛА ЗАКЛИНАНИЯ «СУФ»

Асланхан задумался.

Ваша оценка очень важна

0
Шрифт
Фон

Помогите Вашим друзьям узнать о библиотеке