2. \usepackage qanday buyruq?
3. Hujjatda \begin {document} nimani korsatadi?
4. «%» simvol nima uchun qollaniladi?
Topshiriqlar
1. «Karimjon maktabga keldi va darslarda qatnashdi» matnini xosil qilish hujjatini tashkil etib natija oling.
2. «Karimjon maktabga keldi va darslarda qatnashdi» matnini xosil qilish hujjatiga komentariya kiritishi organing.
3. «Karimjon supermarketga kirdi va quydagilarni harid qildi: 2 kg olma, 3 kg kartoshka, 1 kg guruch» matnini kiritib mahsulotlar alohida alohida qatorlarda yozilishini tashkil eting.
4. Uchinchi topshiriqdagi matn tarkibiga komentariya kiritilishini tashkil eting.
2.3.2. Matn tarkibida simvollarni chop etilishini tashkil etish
Misol: Hujjatda quyidagi ozgarishni amalga oshiramiz.
\begin {document}
Қуйдагиларда нимада фарқ?
\$1 и \$ 1?
\end {document} Kompanovka qilib, korish buyrugini ishga tushirish bilan hujjatni korish maydonida quyidagini kuzatamiz:
«$1 и $ 1?»
Etibor qarating: «\» simvol buyruq ushbu xolatda simvolni probel etiborga olgan xolatda chop etishni tashkil etmoqda.
2.3.3. \slshape buyrugi
Misol:
\begin {document}
\slshape Каримжон буйи кичик
\slshape ва жуда камгап
уни тарбиялаш керак.
\end {document}
Kompanovka qilib, korish buyrugini ishga tushirish bilan hujjatni korish maydonida quyidagini kuzatamiz:
Etibor qarating: \slshape buyrugi ozidan keyingi simvollarga tasir korsatadi. U satirlar almashishini etiborga olmaydi va tasirini keyingi buyrugigacha saqlaydi.
2.3.4. Probel qoyish buyrugi
Matn tarkibida probel qoshish uchun {} simvollini qoyish yetarli. Bu buyruq nixoyasi deb tushinilib, probel qoshiladi. Matnlar bir biriga qoshilib ketmaydi. Misol:
\documentclass {article}
\usepackage [T2A] {fontenc} %% 2 кучириш сиз шрифт киритиш
\usepackage [russian] {babel} %% 3 ингилиз матнида рус шрифтини кушиш
\begin {document}
Ўрганиш \LaTeX\ ни осонроқ,
\TeX га нисбатан. Инсон,
Қайсики
\TeX {} тизимни билса ва уни севса, уни
\TeX чи деб аташ мумкин.
\end {document}
Kompanovka qilib, korish buyrugini ishga tushirish bilan hujjatni korish maydonida quyidagini kuzatamiz:
Etibor qarating: simvol {} probel qoldirish imkonini berdi (matn qoshilib ketmadi).Qayerda simvol {} qoyilmagan bolsa matnlar qoshilib ketdi.
Nazorat savollari
1. Sozlar oraligini qanday boshqarish mumkin?
2. Bosh joylarni boshqarish buyruqlarini tushirtiring.
3. LaTeX da paragraf qanday tashkil yetilgan?
4. Kegel nimani bildiradi?
5. Sozning uzatilishini qanday nazorat qilish mumkin?
Topshiriqlar
1. «Salimjon maktabga keldi va darslarda qatnashdi va 5 baxolar oldi» matnini xosil qilish hujjatini tashkil etib simvolni chop etish texnologiyasidan foydalaning.2. «Karimjon maktabga keldi va darslarda qatnashdi» matnini xosil qilish hujjatigda «keldi» va «qatnashdi» sozlarini boshqa shrifda chop etilishini tashkil eting.3. «Karimjon maktabga keldi va darslarda qatnashdi» matnini xosil qilish hujjatigda «keldi» va «qatnashdi» sozlarini oldi tomonida 5 tadan probel qoldirishni tashkil etib chop etilishini tashkil eting.
2.3.5. Buyruqlarni tasir doirasini belgilash
Buyruq tasir doirasini belgilash uchun «gruppa» tushinchasi kiritilgan. U yordamida matn tarkibidagi buyruq tasir zonasi belgilanadi. Hozir gruppa kiritilmagan xoldagi misolni koramiz:
\documentclass {article}
\usepackage [T2A] {fontenc} %% 2 кучириш сиз шрифт киритиш
\usepackage [russian] {babel} %% 3 ингилиз матнида рус шрифтини кушиш
\begin {document}
Ярим қора бошланади
\bfseries сўз билан.
Яна \mdseries ўз холида,
хозир \slshape қияланган,
янги ўзгартирилгинча;
яна \upshape тўғри.
\end {document}
Kompanovka qilib, korish buyrugini ishga tushirish bilan hujjatni korish maydonida quyidagini kuzatamiz:
Etibor qarating:
1. buyruq \bfseries matn shriftini qalin shriftga otkazadi, buyruq \mdseries qalin shriftni bekor qiladi.
2. buyruq \slshape matn shriftini qiya shriftga otkazadi, buyruq
\upshape qiya shriftni bekor qiladi.
Gruppani qollanishi hujjatda matnlar sonini qaytiradi. Misol:
\documentclass {article}
\usepackage [T2A] {fontenc} %% 2 кучириш сиз шрифт киритиш
\usepackage [russian] {babel} %% 3 ингилиз матнида рус шрифтини кушиш
\begin {document}
Ярим қорайтирилган шрифт терилган
фақат {\bfseries бу}
сўз; қавсдан кейин хаммаси
олдингидек кетади.
\end {document}
Kompanovka qilib, korish buyrugini ishga tushirish bilan hujjatni korish maydonida quyidagini kuzatamiz:
Yarim qoraytirilgan shrift bilan faqat «бу» sozi yozilib, undan keyingilari joriy shrif bilan yozilgan.
Etibor qarating, bu holatda {\bfseries (Yarim qoraytirilgan shrift) bu} faqat « бу» soziga tasir etadi. Figurali qavs buyruqni tasir doirasini belgilaydi. U hech qanday matnga qoshilmaydi, faqat buyruq tasir doirasini korsatadi.
Misol:
\documentclass {article}
\usepackage [T2A] {fontenc} %% 2 кучириш сиз шрифт киритиш
\usepackage [russian] {babel} %% 3 ингилиз матнида рус шрифтини кушиш
\begin {document}
Бошида {ширифни ўтказамиз
\itshape курсивга;
Кейин шрифни яна
ва {\bfseries ярим қорайтирилган;}
кўринг, қандай тикланади
} шрифт
охирида кон {ца г} руппани.
\end {document}
Kompanovka qilib, korish buyrugini ishga tushirish bilan hujjatni korish maydonida quyidagini kuzatamiz:
Etibor qarating, oldin shriftni kursiv shriftga otkazamiz, keyin shriftni yana qalin shiriftga otkazamiz. Keyin shriftni joriy holatga qaytaramiz. Gruppada faqat «yarim qoraytirilgan;» sozi korsatilgan, shuning uchun faqat «yarim qoraytirilgan;» sozigina qalin shrift bilan almashtirilgan.
Nazorat savollari
1. \bfseries buyrugi vazifasi nima?
2. \mdseries buyrugi vazifasi nima?
3. \slshape buyrugi vazifasi nima?
4. \upshape buyrugi vazifasi nima?
Topshiriqlar
1. «Axborot texnalogiyalari zamon talablari asosida jadal rivojlanmoqda. Bu oz navbatida zamonni rivojlanishiga olib kelmoqda» matnini tarkibidan «jadal» sozini shriftini gruppalash asosida ozgarishini tashkil etish hujjatini tashkil etib natijani tekshirib koring.2. Tashkil etilgan hujattni gruppalangan sozni shriftini qayta ozgartirish hujjatini tashkil eting.3. «Axborot texnalogiyalari zamon talablari asosida jadal rivojlanmoqda. Bu oz navbatida zamonni rivojlanishiga olib kelmoqda» matnini tolaligicha gruppalab shriftini ozgartirish hujjatini tashkil eting.4. Har bir topshiriqni bajarilish natijasini taqqoslang va taxlil etib gruppalash ishtirok etgan yangi matn tashkil etish hujjatini tashkil eting.
2.3.6. Argumentli buyruqlar
Yuqorida korib otilgandek, LaTeX buyruqlari argumentli yoki argumentsiz boladi.
Argumentlar majburiy va majuburiy emas turlariga bolinadi. Majburiy (korsatilishi shart) argumentlar figurali qavs ichida korsatiladi, agar buyruq majburiy argumentli bolsa. Uni korsatish shart. Aks xolda tizim xatolik korsatadi. Majburiy bolmagan argumengtalar buyruqni qoshimcha parametrlarini belgilaydi. Ularni tushirib qoldirilsa tizim xatolik korsatmaydi. Buyruq tizimda belgilangan parametr boyicha (po umalchaniye) ish olib boradi. Majburiy bolmagan argument kvadrat qavs ichida korsatiladi. Bir nechta argument bitta qavs ichida korsatilishi mumkin.
Misol uchun, yuqorida korsatilgandek \documentclass buyrugida umumiy korinishida majburiy va majburiy bolmagan argumentlar korsatilgan. Biz buyruqda argumentlar bitta qavs ichida vergul bilan ajratilib, bir nechta bolishi mumkin.
Aytaylik 10 orniga 12 kegl kitob betda ikkita kolonka bilan chop etilishini talab etilsin. Bu topshiriqni bajarilishini tashki etish uchun hujjat sinfini belgilovchi buyruqni quyidagicha yozamiz: