Таму я лічу, што мая беларускасць гэта прыроднае. Нягледзячы на мае беларуска-нямецка-руска-польскія карані, народжаны я быў менавіта на гэтай зямлі і народжаны менавіта беларусам. Таму натуральна аднойчы мусіў адчуць гэта. Што і здарылася, калі нечакана напісаўся першы верш. І напісаўся той верш чамусьці менавіта на беларускай мове. Вось тады і адчуў напоўніцу, што я беларус і гэта мой натуральны стан.
Як усведамляю сабе, што ў небе аблокі плывуць, сонца свеціць, дык разам усведамляю і тое, што я беларус. Тады і выспела мая невытлумачальная любоў да Беларусі.
А праз некалькі гадоў, падчас навучання ва ўніверсітэце, я патрапіў у беларускамоўнае асяроддзе, займеў сяброў свядомых беларусаў, і мая падсвядомая беларускасць пачала сама сабою ўвідавочнівацца. Шмат хто дапамагаў у гэтым, і, на дзіва, ніхто не перашкаджаў, за што я і тым і другім удзячны.
Ну а ў тое, што ў кожным з сапраўдных беларусаў хаця б на падсвядомым узроўні закладзеная любоў да той зямлі, на якой ён нарадзіўся, да гісторыі і культуры гэтай зямлі, я проста не магу не верыць.
Ганна Мядзведзева: Гэта жыццё, гэта лёс
Тое, што мы беларусы, я ведала заўжды. Нават дзядуля, які з Бранскай губерні, называў сябе беларусам. І назва яго вёскі беларуская Сачылава.
У тую пару на беларускай мове ўвогуле не размаўлялі нідзе: не было ні беларускіх школаў, ні нават беларускіх класаў. У нас дома таксама не размаўлялі па-беларуску, толькі асобныя словы сустракаліся. Напрыклад, бабуля мне заўсёды казала: «Дабранач!». Што праўда, мне заўжды набывалі чытаць беларускія кніжкі. А яшчэ мая бабуля добра гатавала спрадвечныя беларускія стравы: дранікі, мачанкі, цялячы бок у прэсным цесце (тады фальгі не было), гусь з бруснічным сочывам (не кетчупам альбо маянэзам), халаднікі, вельмі шмат бульбы.
Потым, ужо ў час перабудовы, дзесьці ў 19861987 годзе, сярод моладзі пачаў уздымацца беларускі рух, і я ў Траецкім прадмесці пазнаёмілася з нейкімі хлопцамі. Выпадкова, але праз тое, што мне вельмі спадабалася іх беларуская мова. Яны мяне запрасілі ў «Талаку» тады было такое абяднанне. Мы там вучылі беларускія песні Вось, падаецца, і ўсё.
Мой стрыечны брат, які жыве ў Маскве, з паходжання беларус. Але толькі з паходжання. У яго нават у пашпарце «беларус» напісана праз два «с». Ён заўжды смяяўся з таго, як я кажу па-расейску: «Когда завтра приду со школы». А ён кажа: «Как это «со »? Из школы!» Цяпер некаторым беларускім словам мне цяжка знайсці адпаведнік у расейскай мове. Калі руйнуюць будынак, то яго менавіта руйнуюць, а не «сносят». «Сносят» няправільнае, няёмкае слова. Адразу бачна, што з хаты робяць руіны. «Няўрымслівы» лепш за «непоседливый». Беларускія словы больш сакавітыя, яны адлюстроўваюць саму сутнасць таго, што мы кажам.
Быць беларускай гэта жыццё, гэта лёс. Я не скажу, што мы горшыя ці лепшыя за іншыя нацыі. Мы проста іншыя.
7. БАБУЛІ І ДЗЯДУЛІ
Я стаў беларусам, прыязджаючы кожнае лета ў Беларусь да бабулі. Бабуля і «Песняры» мяне далучылі да беларускага нацыянальнага космасу. Быць свабодным. Натхненне прыйшло каля Вострай Брамы. Экскурсавод пачаў чытаць верш Багдановіча «Пагоня». Я абраў больш роднае. Усё адно што адказаць, як быць чалавекам. Расплюшчыць вочы і азірнуцца.
Быць беларускай гэта жыццё, гэта лёс. Я не скажу, што мы горшыя ці лепшыя за іншыя нацыі. Мы проста іншыя.
7. БАБУЛІ І ДЗЯДУЛІ
Я стаў беларусам, прыязджаючы кожнае лета ў Беларусь да бабулі. Бабуля і «Песняры» мяне далучылі да беларускага нацыянальнага космасу. Быць свабодным. Натхненне прыйшло каля Вострай Брамы. Экскурсавод пачаў чытаць верш Багдановіча «Пагоня». Я абраў больш роднае. Усё адно што адказаць, як быць чалавекам. Расплюшчыць вочы і азірнуцца.
Сяргей Міхалок: Я стаў беларусам, прыязджаючы кожнае лета да бабулі
Я нарадзіўся ў Дрэздэне, пасля жыў у Нарыльску (поўнач Расеі). У Беларусь прыехаў у 18 гадоў. Таму ўсё, што звязана з беларускай літаратурай, з беларускім мастацтвам, мне даецца з цяжкасцю. Бо мая галава ў 18 гадоў ужо была забітая.
Мае тата і мама вырашылі, што я буду жыць у Менску гэта было загадам. Хоць я хацеў жыць у Краснаярску.
Пакуль я ўпісваўся ў беларускае грамадства дык бачыў шмат негатыву. Я паступіў у Інстытут культуры, дзе спрачаўся да «хрыпаты» з выкладчыкам беларускай мовы і літаратуры. Ён мне даводзіў, што ў сусветнай культуры Максім Багдановіч не менш значная фігура, чым Міхаіл Лермантаў.
Я не ведаў Багдановіча, я ведаў Лермантава.
Я стаў беларусам, прыязджаючы кожнае лета да бабулі. Бацькі выдаткоўвалі вялікія грошы, каб штогод выпраўляць мяне з Сібіры ў вёску Самахвалавічы.
Калі я вяртаўся назад, цяжка было камунікаваць з сябрукамі, бо я «гэкаў», «чэкаў», карацей, гаварыў на трасянцы.
Маё адчуванне беларускасці найперш звязанае са святам Івана Купалы. Мяне не садзіў дзядуля на каленкі і не казаў: «Унучак, ты беларус, мы беларусы».
Але мяне цягнула туды. Мяне цягнулі пахі, раса
Мне добра ў Кішынёве, мне добра ў Дамінікане, мне добра ў Ерэване, мне добра ў Парыжы. Мне паўсюль добра. Але каб адхэкацца, мне трэба прыехаць у Менск.
Калі я прыязджаю ў Беларусь, я адчуваю, што я дома. Што я цвёрда стаю на зямлі.