— Добры дзень, паненачка! Кажу паненачка, бо ведаю ўжо, што вы незамужняя. Дазвольце ў такім разе праводзіць вас.
— Не, не, не! — замітусілася Ліза і пасунулуся ўбок, каб абмінуць яго, але ён са смехам загарадзіў ёй дарогу і сказаў:
— Ну чаго вы палохаецеся? Хіба я такі страшны?
— Страшны, страшны! — перарывістым голасам загаварыла Ліза. — У вас кроў на руках.
— Няўжо? — сказаў ён весела і жартаўліва паглядзеў на свае рукі. — Дзе? Адкуль?
— Я сама бачыла, як вы забілі жанчыну, — сказала Ліза.
— А-х, гэта! — бесклапотна прамовіў ён. — А дзе вы цяпер знойдзеце такога мужчыну, які каго-небудзь не забіў? На тое і вайна.
— Тут не вайна, а горш! У тысячу разоў горш! — крыкнула Ліза і зноў пасунулася яму ў абход.
Цяпер ён не затрымліваў яе, а пайшоў побач, хоць яна і спяшалася.
— Ну чаго вы так? — казаў ён ціхамірным голасам. — Каб вы захацелі выслухаць мяне, то ўбачылі, што справа зусім не такая, як вам здаецца. Вы прывыклі думаць так, як вас у школе прывучылі. А цяпер ужо можна паглядзець і з другога боку.
Ліза пусцілася бегчы. Гнацца яму не выпадала, і ён адстаў.
Калі Ліза з вялікім хваляваннем расказала аб гэтым матцы, тая спакойна сказала:
— Пакуль што нічога страшнага не бачу. Ніхто добры мець з ім справы не хоча, вось ён і стараецца з табой пазнаёміцца. Але хто цябе прымусіць весці з ім знаёмства? Можа, болей яго і бачыць не прыйдзецца.
— Я баюся, каб ён у хату да нас не палез, — сказала Ліза.
— Чаго ён палезе, калі яго не просяць? Ды, нарэшце, калі што якое, мы і да яго бацькоў можам звярнуцца — усё ж такі лічымся суседзямі, сваімі людзьмі. Хай ён сабе хуліганіць дзе-небудзь далей ад нас.
Аднаго разу бацька прыйшоў хмуры, як чорная хмара. Кінуў шапку і не здымаючы паліто, сеў каля стала. Маці і дачка са сціснутым сэрцам глядзелі на яго: якую бяду прынёс? Пасядзеўшы хвіліну, ён паглядзеў на іх і сказаў:
— А ці ведаеце вы, што людзі пра нас гавораць?
— Што? — стаіўшы дыханне, спыталіся разам маці і дачка.
— Г авораць, што наша дачка прывяла дзіця, — адчаканіў бацька.
— Ай! — пляснула рукамі маці. — Я так і думала! Як жа нам цяпер вочы людзям паказаць?
А ў Лізы нібы гара з плеч звалілася, і яна весела засмяялася.
— Што ж тут такога? — сказала яна. — Абы не ведалі, чыё яно.