Ай өтүпту, жил өтүпту, аслан анисиға охшаш йоған кавул мөшүк болупту. Ана-бала мөшүкләр бирликтә чашкан тутуп, өйдики чашканларни түгитип коюпту. Чашкан түгигәндин кейин, дехан уларни өйидин коғлап чикирипту. Ана-бала мөшүкләр жангалға карап йол апту. Амма йерим йолда тағил мөшүкни бүркүт көтирип кетипту. Анисидин айрилған мөшүк жиғлапту, кахшапту. Ахири беши кайған, пути тайған тәрәпкә карап кетиветипту. Бир орманликка кәлгәндә унинға һайванлар таиписи техи мәлум әмәс екән. Мөшүк түлкини көрүши биләнла түгүлүп һүрпийипту. Бурутлирини дингайтип, көзлирини пакиритип, хирис килип турупту.
Бир түлкә унинға сәп селип кариса, териси йолваснинкидәк тағил, көрүнүши йолвастәк сүрлүк бу мәхлукни көрүп, ичидә: «Йолваснин балисидәк бир нәрсигә учрап каптимән, буниндин бир амал килип кутулмисам түгигиним шу» дәп ойлаптудә, көнлигә бир һейлә пүкүп, куйруғини шипанлитип найнаклап, мөшүкнин алдиға менипту. Өз новитидә мөшүк түлкидин коркуп турған екән. Түлкинин өзигә ойнаклап келишини көргән мөшүк миявлиған пети качимән дәп, тәнтирәп кетип, түлкигә өзини етипту.
Жүриги покулдап турған түлкә буни көрүп, алла-товва көтирип, бәдәр кечипту. Шу качкан пети өйни өй демәй, дөнни дөн демәй келиватса, алдидин бир ейик чикип капту.
Йол болсун түлкивай, дәпту ейик унинға, немигә шунчә коркуп, кечип кетиватисән?
Түлкә:
Мөшүкнин барида сәнму женинни далдиға ал!
Түлкинин алди-кәйнигә коркуп-коркуп карашлири вә баш-айиғи йок сөзидин һәйран болуп калған ейик бунин сәвәвини билгүси келип, түлкинин кәйнидин пайпаслап жүгрәпту. Бирдәмдин кейин, бир ерик бойиға келип, дәмлирини елип олтарған екән. Қаяктинду бир бөрә пәйда болуп, буларнин йениға кәпту вә түлкә, ейиктин әһвал сорапту.
Һәй, кашкирвай! дәпту түлкә аран-аран нәпәс елип, мәндин тола гәп сорима, сәнму есиндин барида өзәнни далдиға ал!
Ейик билән бөрә түлкидин бунин сәвәвини сорап турувапту. Түлкә жангалда миявлап жүргән мәхлукни көргәнлигини сөзләп берип, ейик билән бөрини һәйран калдурупту. Бу иккиси өзлирини
жангалнин ғожиси, һайванларнин батури дәп һесаплап жүргән екән. Туюксиз пәйда болған бу мәхлук уларни бәкму кизиктурупту. Шуна түлкидин өзлирини бу мәхлукнин йениға елип беришни өтүнүпту.
Як, дәпту түлкә, силәрни дәп, женимдин айрилишни халимаймән.
Қоркма, дәпту бөрә, сән неридин көрситип койсанла болиду. Қалғинини өзлиримизгә коюп бәр.
Шундак кил, у мәхлукнин карамитини бир көрүп бакайли, дәпту ейик, әгәр у сенин дегининдәк болса, такабил туруш чарисини килмисак болмайду
Бопту, башлап барсам барай, дәпту түлкә тәсликтә, амма унин кешиға курук кол барсак, өзимиз йәм болуп кетимиз, унинға анчә-мунчә соға-салам елип барайли, соға-саламни көрүп, унин көнли юмшап калса һәжәп әмәс.
Түлкинин мәслиһити ейик билән бөригә мун йекипту. Шунин билән булар үч тәрәпкә бөлүнүп овға атлинипту. Ейик такка чикип бир котазни өлтүрүп, үстигә артип кәпту. Бөриму мәһәллигә берип, бир койни өлтүрүп елип кәпту. Унғичә түлкә бир кирғавулни ғиккидә оғут тәйярлап күтүп турупту. Бу үчәйлән жәм болғандин кейин мөшүкни издәп йолға чикипту. Бир орманликка кәлгәндә түлкинин хиялиға бир ой кәпту вә ейик билән бөрини тохтитип: ағиниләр, биз мундак очук-ашкарә барсак, зиян тартимиз, шуна йекин калғанда тәйярлиған соғатларни бир йәргә коюп, өзимиз мөкүвалайли. У мәхлукнин карамитинин кандаклиғини гөшни йегәндин кейин билимиз, дәпту.
Катта әкил болди, дәпту ейик түлкинин тәдбирини кувәтләп.
Қени, бу чарини синап бакайли, дәпту бөрә. У түлкинин касапәтлигини билидекән. Алдаватамдекин, дәп гуман килидекән.
Шундак килип, бу үч жирткуч йошурунмакчи болупту. Ейик иштик жүгрәлмәйду дәп көзи алдиға кәлтүрүп, әнсирәп, бир кариғай үстигә чикип, шахнин далдисиға өзини апту. Бөрә, у ян издәп, бу янни издәп, кариғайнин түвидики азғалға чүшүп, үстигә шах-ғазанларни йепивапту. Түлкиму һәр еһтималға дәп, йоған бир корам ташнин арисидики кисилчакка кирип йошурунупту.
Бир һазадин кейин мөшүк бир дәссәп, икки дәссәп жангалдин чикип кәпту вә мәйданда яткан котаз, кой, кирғавулларни көрүп, ағзиға серик су жиғилип, йекинлап кәптудә, котазнин гөшини чишләп үзәлмәй турғинида, азгалда яткан бөринин ичи пушуп, мөшүкни көрүш үчүн бешини көтәргән екән, ғазанлар шалдирлап кетипту. Ғазанларнин мидирлиғинини көргән мөшүк: «Ғазаннин астида чашкан бар охшайду, чиш өтмигән гөшкә һәпиләшкичә, чашкинимни тутмаймәнму» дәп ойлаптудә, азгалға етилипту.
«Қотаз билән койнин гөшлиригә канаәт килмай, мениму кошуп йәветидиған охшайду» дәп ойлиған бөрә корккинидин чекирап, орнидин туруп кетипту вә өлә-тирилишигә бакмай, өзини жангалға етипту. Бөринин туюксиз сәкрәп чиккинидин коркуп кәткән мөшүк: «Апла, дозакка чүшүп калған охшаймән» дәп ойлап, жан һәлкумида өзини кәйнигә бир аткан екән, удул берип түлкә яткан кисилчакнин үстигә чүшүпту.
Әжайип мәхлукнин ейик билән бөринин алдидики тамашисини көримән, дәп ширин хиял сүрүп яткан түлкә мөшүкнин өзинин үстигә чүшкинини көрүп, жан-пени чиккидәк коркуп, жулкунуп бир сәкрәптекән, кисилчактин чикип кетипту. Түлкә «Пинхан пана нәдисән!» дәп налә килғиничә, куйруғини чатириғиға кистуруп, шундак жүгрәптики, «Һай-һой» дегичә көздин ғайип болупту.