Глобус Адам - Гісторыі пра Мінск і ваколіцы (зборнік) стр 3.

Шрифт
Фон

Чырвоныя плямінкі

У краме «Карона» да хлопца падышла дзяўчына і прапанавала выпіць па келіху чырвонага віна ў кавярні «Амстэрдам». Хлопец здзівіўся, але не адмовіўся. Дзяўчына замовіла віно. Выпілі. Яна разлічылася і папрасіла хлопца крыху пагуляць з ёй па вечаровай сталіцы. Маладыя людзі прайшлі праз мост у накірунку Кальварыі. Каля могілак хлопец захваляваўся, папрасіў прабачэння, развітаўся і пакінуў дзяўчыну. У час развітання ён пацалаваў яе ў шчаку. Дзяўчына ажно здрыганулася, такі пякуча-ледзяны быў дотык чужых вуснаў. Хлопец накіраваўся да могілкавай брамы і знік за ёй. Дзяўчына пайшла за хлопцам і пабачыла, як той расхінуў жалезныя дзверы, зайшоў у старую капліцу і там зачыніўся. Здарылася тое, як вядома, увечары, а раніцай дзяўчына знайшла на Кальварыі вартаўніка і папрасіла адчыніць неагатычную капліцу. Вартаўнік за бутэльку гарэлкі пагадзіўся прагуляцца па могілках. У капліцы пахла свежай зямлёю. Пасярод незасыпанай магілы стаяла новая труна. Вартаўнік прыўзняў века. Дзяўчына пабачыла хлопца, з якім надоечы піла чырвонае віно ў «Амстэрдаме». На белай манжэце яго святочнай кашулі цямнелі вінныя плямкі. Калі ўчора яны пілі за знаёмства і чокаліся, некалькі вінных кропель патрапілі на манжэту. Пабачыўшы Чырвоныя плямінкі, дзяўчына так перапужалася, што пераехала з Мінска ў Вільню, каб больш ніколі нават выпадкова не сустрэцца з маладым нябожчыкам.

Чырвоны кінатэатр

Некалі ў Мінску на вуліцы Харкаўскай стаяў клуб, дзе кожную суботу ладзіліся танцы. У той клуб сцякалася моладзь з усяго раёна. Нават з вуліцы Апанскага ды вуліцы Альшэўскага хлопцы падыходзілі на Харкаўскую. А шлях іх ляжаў каля Кальварыйскіх могілак. Два хлопцы з маёй дзявятай школы – Сяргей Бурак ды Вова Дрожын – кіраваліся на танцы. Яны спяшаліся, бо заседзеліся ў кафэ «Рабінка». Каб хутчэй трапіць у клуб, хлопцы не сталі абыходзіць старыя могілкі, а пайшлі праз іх. Хлопцы ішлі подбегам, а таму і не заўважылі, як, ідучы па крывой сцяжынцы, наступілі на стары капец. Зайшлі яны на могілкі ўдвох, а выйшлі ўтрох. Бурак з Дрожыным, вядома, пабачылі, што побач з імі крочыць трэці, але вырашылі маўчаць. Так яны і прыйшлі моўчкі ў клуб. Настрою танцаваць у хлопцаў ужо не было, бо невядомы паўсюль хадзіў за імі. Вова і Сяргей выйшлі з танцаў, за клубам выпілі прынесеную бутэльку віна. Выпілі яе на трох, бо прапанавалі глыток хлопцу, які прычапіўся на Кальварыі. Хлопец узрадаваўся, выпіў, захмялеў і прапанаваў шчодрым людзям схадзіць з ім на іншыя танцы. Бурак пачаў быў адмаўляцца, але Дрожын яго ўгаварыў, і яны рушылі праз начны Мінск услед за новым знаёмым. Неўзабаве той прывёў іх у вялікі Чырвоны кінатэатр, дзе ў фае граў спраўны ансамблік. Публікі назбіралася не так каб і многа, але ўсе былі апранутыя па-святочнаму і мелі цудоўны настрой. Дрожын і Бурак пачалі танцаваць. Яны танчылі ўсе хуткія і ўсе павольныя танцы, якія ў нас на раёне называлі «медлякамі». Хлопцы танчылі несупынна і не заўважалі, як ляціць час. Калі ж Бурак і Дрожын стаміліся і, падзякаваўшы новаму знаёмаму за гасціннасць, выйшлі з кінатэатра, на вуліцы быў ясны дзень. Толькі гэта быў не наступны дзень, як падумалі Уладзімір Дрожын і Сяргей Бурак, гэта быў дзень, які для ўсіх астатніх людзей надышоў праз адзінаццаць гадоў. Бурак і Дрожын пратанцавалі з нябожчыкамі адзінаццаць гадоў. Добра сабе так патанцавалі, паскакалі, пакруціліся. У дзявятую школу хлопцы не вярнуліся, давучваліся ў вечаровай школцы для працоўнай моладзі, а потым з’ехалі з Мінска. Каму прыемна, калі зноў і зноў пра цябе кажуць: «Ён танцуе з мерцьвякамі!»

Шэрая чарка

Адбылося тое, пра што тут апавядаецца, у Мінску на Дзяды. Жанчына пайшла адведаць магілу мужа, які трынаццаты год адпачывае на Паўночных могілках пад шэрым каменным шурпатым крыжам. Дзяцей у жанчыны не было, таму помнік мужу, разам з якім сыходзiла ў зямлю і прозвішча, быў зроблены ў выглядзе дрэва з паабразанымі каля самага камля галінамі. Над крываватым каменным камлём шарэў і невялікі крыж. Жанчына прынесла мужу-нябожчыку пачастунак – пляшку гарэлкі. Дастала дзве чаркі, адну поўную паставіла пад помнік, на зямлю, а з другой паціху, седзячы на лавачцы, выпіла ўсю бутэльку. Ап’янеўшы, жанчына крыху паплакала над сваім лёсам і сабралася была сыходзіць, але з каменага крыжа высунулася каменная рука з Шэрай, чаркай поўнай духмянай гарэлкі. Удава ўзяла Шэрую чарку і выпіла пачастунак. Выпіла і павалілася мёртвая пад каменны камель з абрэзанымі галін.

Шэры дым

Мужчына стаяў на гаўбцы, пазіраў на цёмны Мінск і курыў «Мальбара» з чырвонага пачака. Шэры дым плыў па сталічных праспектах, плошчах і вуліцах. Гарэлі тарфянікі і лясы. Пачатак лета выдаўся сухі, ветраны і спякотны. У лясах забаранілі раскладаць вогнішчы, але лясы ўсё адно загарэліся, за лясамі закуродымілі балоты. Шэры дым запоўз у вёскі, мястэчкі, гарады. Ад яго каламуціліся краявіды, чырванелі вочы і біў кашаль. Уночы з’яўляўся слабкі халадок, але і ён не цешыў змучаны гарачынёю народ. Мужчына ледзь датрываў да адпачынка. Увечары ён выклікаў таксоўку, што ранкам мусіла завезці яго з дачкою ў аэрапорт. Яны планавалі даляцець да Сухумі, адтуль даехаць аўтобусам да Піцунды і цэлы месяц адпачываць пад высознымі хвоямі на беразе чыстага мора. Тры месяцы мужчына марыў пра сустрэчу з лагодным морам. Перад сном ён мора ўяўляў. Вялікае, спакойнае, празрыстае мора. Нават уяўнае мора супакойвае. Цяпер мужчына хваляваўся і курыў адну цыгарэту за другой. Ён пачуў з радыё, што ў Абхазіі распачалася вайна. Ён не паверыў навіне. Праз кожную гадзіну мужчына праслухоўваў навіны. Халодны голас зноўку казаў, што ў Абхазіі пачалася вайна з грузінамі. Абхазы паўсталі супраць Грузіі. За ноч мужчына скурыў цэлы пачак «Мальбара». Яму вельмі хацелася далучыцца да паўстанцаў. Праглася прыляцець у Сухумі і разам з абхазамі ды чачэнамі вызваліць шматпакутную Абхазію. Раніцай мужчына не стаў будзіць дачку, калі пад гаўбцом спынілася таксоўка. Мужчына заплаціў шафёру за памылковы выклік і вярнуўся дамоў. Золак у той дзень быў дымна-шэры. У такія шэрадымныя золкі і пачынаюцца войны. Мужчына пабудзіў дачку, і яны паехалі на рэчку Іслач купацца. Вада ў рэчцы плыла ледзяная. Навокал стаяла сцяна Шэрага дыму. У гэтым Шэрым дыме гарэла і згарэла адна з самых вялікіх у свеце імперый.

Залатая крэдытка

Камуністы кажуць: надыдзе час, калі грошы знікнуць. Ага! Раней камунякі квакталі, што безграшовы час прыйдзе неўзабаве. Квактуны праквакталі свае жыцці, незабава працягваецца, а светлы час татальнага безграшоўя так і не надышоў. Грошай заўжды мала, капейчыны паўсюль не хапае, любоў да рубля – грэх… Толькі без іх не атрымліваецца ні жыць, ні любіць, ні квактаць пра будучыню, нават у чырванатварых ад перманетнага п’янства камуніздаў з камуняздамі не атрымліваецца. За «так» не наліваюць! Таму можаш уявіць, як я не па-дзіцячы ўзрадаваўся, калі чырвананосы Дзед Адмароз падарыў мне на Новы год Залатую крэдытку. Так і было! Вер! Я сумаваў каля маленечкай елачкі. Прыбраная цацкамі, паабчапляная лямпачкамі, узнагароджаная шкляной зоркаю мая штучная ялінка цешыла вока. Я піў і цешыўся. Тут і зайшоў Дзед Адмароз у чырвоным каптане. Зайшоў выпіў «штрафную», бо спазніўся, бо прыйшоў не а дванаццатай, а ажно а трэцяй гадзіне ночы. Выпілі мы, і ён падарыў мне Залатую крэдытку. Сказаў, што магу жыць, як пры камунізме, магу працаваць адпаведна здольнасцям, а набываць усяго столькі, колькі спатрэбіцца. Адна ўмова… Адна… Адна адзіная… Не трын-дзець! Трэба, каб пра Залатую крэдытку ніхто нічога не ведаў.

Ваша оценка очень важна

0
Шрифт
Фон

Помогите Вашим друзьям узнать о библиотеке

Скачать книгу

Если нет возможности читать онлайн, скачайте книгу файлом для электронной книжки и читайте офлайн.

fb2.zip txt txt.zip rtf.zip a4.pdf a6.pdf mobi.prc epub ios.epub fb3