Трэба сказаць, што я заўжды лічыў сябе беларусам, хаця размаўляў па-расейску. Па-беларуску хіба толькі ў школе на ўроках. У ВНУ я спрабаваў перайсці на мову, толькі неяк не атрымлівалася. Я загаварыў па-беларуску адно пасля заканчэння ўніверсітэта, калі паехаў працаваць па размеркаванні ў Гомельскую вобласць не самы прыдатны асяродак дзеля гэтага. Дык чаму так здарылася? Цяжка адказаць. Мне падаецца, што ў той час я шукаў сабе хоць у чым падтрымкі, і такой падтрымкай стала для мяне мая мова, якая цяпер заўжды застаецца са мною.
Наталля Шырокава: З маленькай любові пачынаецца вялікая
Беларускай я стала 11 кастрычніка 1987 году, калі мае бацькі пачулі мой першы крык. А бацькі мае былі беларусамі (прынамсі, так было запісана ў пашпарце).
Наталля Шырокава: З маленькай любові пачынаецца вялікая
Беларускай я стала 11 кастрычніка 1987 году, калі мае бацькі пачулі мой першы крык. А бацькі мае былі беларусамі (прынамсі, так было запісана ў пашпарце).
Зрэшты, у дакументах ты можаш быць запісаны як паляк, рускі, немец і г. д., але быць беларусам. Беларус гэта своеасаблівы стан душы. Яго цяжка выказаць словамі, можна толькі адчуць.
Вось тры фактары, якія зрабілі мяне сапраўднай беларускай:
1. Любоў да таго, што вакол цябе і захапленне ад прыроды.
Безумоўна, вельмі важную ролю адыгрывае тое, дзе ты жыў і ў якой сямі гадаваўся. У маім жыцці два такіх месцы Віцебск і вёска Прудняні, дзе жыла мая бабуля. Менавіта ў вёсцы я прыдбала сабе любоў да айчыны. Я палюбіла Беларусь, яшчэ нават не разумеючы, за што і што я палюбіла.
З маленькай любові пачынаецца вялікая.
2. Праўдзівыя веды пра Радзіму.
Сярод родных і блізкіх мне людзей большая частка была «таталітарнага» крою, якая адчувала сябе не асобным, а беларуска-савецкім народам. Але ў гэтым не было іх віны. Проста ім ніхто не казаў праўды.
У школе ў мяне былі такія ж настаўнікі. А сапраўдныя веды я атрымала тады, калі пачала рыхтавацца да паступлення на гістарычны факультэт. Я вельмі шмат чытала па гісторыі Беларусі, і ў нейкі момант прыйшло «прасвятленне».
3. Мова родная, а не чужая!
Што за народ без мовы? У вёсцы я размаўляла больш на беларускай (трасянка, у якой зберагаюцца моўныя асаблівасці), а ў горадзе на расейскай. З першага курса ўнівера я стала носьбітам «беларускіх адраджэнскіх ідэй», але мне не хапала адвагі, каб канчаткова перайсці на беларускую мову, хаця я і моцна жадала гэтага. Шчыра кажучы, я проста баялася, што з мяне будуць кпіць і здзекавацца нават блізкія.
Але аднойчы я зрабіла сабе падарунак: у дзень нараджэння сустрэла ўсіх сяброў беларускай мовай і з гэтага моманту стала самай шчаслівай! Я перамагла Я стала сапраўднай беларускай.
Я лічу, што народа без мовы не існуе. І я яе ніколі не кіну, «каб не ўмерці»!
5. ЦУД
Бывае, я тлумачу сваю беларускасць тым, што ў маленстве быў уджалены роем крывых пчол, якія, баронячы вуллі свая Проста аднойчы я прачнулася і зразумела, што больш так не магу і што я пачынаю размаўляць па-беларуску. Беларускасць ці імкненне да яе стала маім чароўным абавязкам. А нам трэба змагацца за тое, каб зявілася духоўная еднасць, духоўнае сяброўства. Трэба проста абудзіць у сабе глыбока схаваныя пачуцці, разуменне ўласнай ідэнтычнасці. Прага атрымаць удзячнае слова і лагодную ўсмешку ад продкаў пералілася ў прагу й моц усведамляць сябе беларусам. Нейкі шрубчык у маёй свядомасці рэзка перакруціўся. Беларуская мова гэта не толькі сродак вербальных зносін, але і асобны светапогляд. Дасягнуць пэўнай ступені духоўнага развіцця. Гэтае адчуванне прыйшло знутры з усведамленнем таго, хто я: як частка маёй самаідэнтыфікацыі як чалавека.
Сяргей Балахонаў: Звышнатуральнае пачуццё
У сямі не было нейкага адмысловага выхавання любові да беларускага. Але, зрэшты, ні ад таты, ні ад мамы выхадцаў з вёскі нельга было пачуць і абразлівых словаў на адрас беларускае мовы.
Мне не давялося наўмысна станавіцца беларусам. Колькі сябе памятаю, я заўсёды прыязна ставіўся да беларушчыны. Мне з дзяцінства падабалася беларуская мова. Чаму так сталася, я дагэтуль не магу патлумачыць рацыянальным чынам.
У доме былі кнігі беларускіх і расейскіх народных казак на беларускай мове мае ўлюбёныя чытанкі з таго моманту, як я ўвогуле навучыўся чытаць. Яшчэ да школы мне было вядома, што я беларус. Што праўда, спачатку вымаўлялася мной гэтае слова няправільна бералус. Не зважаючы на такую акалічнасць, я ганарыўся і нават быў у пэўнай ступені шчаслівы ад таго, што зяўляўся бералусам. У вёсцы любіў гартаць беларускамоўны буквар Анатоля Клышкі. Мабыць, з яго я ўпершыню даведаўся пра Францішка Скарыну. Расе скамоўныя буквары і азбукі, з якімі даводзілася засвойваць грамату ў школе, такой магчымасці не давалі.
Як невыпраўны ідэаліст, я часцяком выгледжваю вытокі ўласнае беларускасці ў нечым звышнатуральным. Іншым разам я проста перакананы, што ўва мне праявіўся невядомы навуцы ген беларушчыны.
Бывае, я тлумачу сваю беларускасць тым, што ў маленстве быў уджалены роем крывых пчол, якія, баронячы вуллі свая, не зрабілі мне смерць, а прышчапілі любоў да тутэйшае зямлі і яе мовы.