||14v [Nota:] Señor Pedro de Villanova: a la de 30 de maio que he resebido junto con las botadas, responderé con otra. Ésta es sólo por desir que lo que arriba les escribe el señor Francisco Crespo lo mandará cumplir y no obstante que por su merset se puede hazer muy descansadamente, digo que sea a sobras de mí y Nuestro Señor le guarde, de Valencia y 26 de junio 1591. Bautista Camarena. Tres copias han ido.
24.
[RESPOSTA A LES QUEIXES DEL SEU GERMÀ, JAUME DIEGO CRESPO, SOBRE EL PAGAMENT DEL LLEGAT TESTAMENTARI. INFORMACIÓ SOBRE PREUS DEL FORMENT A NÀPOLS, ESDEVENIMENTS FAMILIARS I PRESÈNCIA DE LA PIRATERIA ANGLESA]
JHS. M.ª En Valencia a 6 de julio 1591.
Nápoles, para Diego Crespo.
[1] Por respuesta a las últimas de 18 y 27 de abril pasado, le diré como tengo visto la salut que tiene V.m. con toda su casa. Nuestro Señor se la prospere i les dé buena fin en su pretensión como a de tener por sierto que será ansí, pues no debe nada como ya días lo tengo visto por la copia de sus defensas y ahora más largamente me a informado el señor Joan Bautista Monsón, al qual por entender que a resebido V.m. algunos servicios, me les soy ofresido para que vea en qué le puedo servir que lo aré.
[2] Aquí avemos tratado muchas cosas de V.m., que sería cansarme en el escribir y me soi resuelto que V.m. no tiene para qué ponerse en la cabesa de venirse en Barcelona ni le conviene a su onra, que quando Dios le dará lugar para ello entonces se le dará orden; para entretanto se le envía huna letra para don Pedro Castellet para que le haga fabor i amistat en despachar su causa de mano de la señora marquesa de Aitona de aquí, que según tengo entendido es asepta aí su letra. Jo procuraré aver otra del conde de Gingón para el visorey de aí, porque los contrarios se le aplaquen i le dexien vivir, que el dicho Monsón me a dicho que sería dicha letra de mucho provecho, que ansí Dios lo quiera.
[3] A lo que me dise que me a sacado a pagar en Joan Mata 350 castellanos por cambio con Pedro de Vilanova i que a días que las a sacado a pagar, i que si el dicho Vilanova no resibe letras de Joan Mata como las ha resebido, que no se les pagará. A eso respondo i digo que yo no soi el Fúcaro que V.m. de golpe me saque a pagar 350 libras, i si no entendiera la nesesidat que entonses tenía, no le pagara las ciento i cinquenta libras que le pagué por Tabla de Valencia a Joan Mata en 14 de enero 1591, que a ya buenos días que tiene el dinero el dicho Mata, i porque tuviese recado soi ido a Mata que me hisiese dos letras del resibo i ansí resebirá con la presente huna que con hella lo porá ver si es ansí.
[4] Y también resebirá hotra mía para Pedro de Villanova en la qual les hago un crédito de 200 libras, las quales por su orden las resebirá i las porná a la cuenta, i por amor de Dios que se vaya a la mano en el gastar, que no crea soi el Fúcaro. Bastes que ago lo que puedo y a mí me pesa cómo no lo puedo afavoreser a V.m. en más, i en esto entenderá todo quanto se puede desir.
[5] En lo que toca a la taroja, V.m. no se quite la comida por nadie, que arto lo a menester, sino que le dé fabor en que sasiente en algún presidio, que pues quieren ver mundo, bien es que sepan trabaxios, para adelante tener que contemplar.
[6] ||15r Quedo avisado de la falta de trigo que an tenido i que aguardavan esta coxida deste anyo 1591, que me ará plaser de avisarme en Sesilia si la havido grande i si se dexiarán sacar los trigos para otros reinos, por causa de la falta que han tenido lanyo pasado. Me olgaré saberlo de sierto.
[7] En respeto de lo que me escribe, si puedo aver de los Aldanas favor para Santurión y Marí para que le agan procura para poder cobrar i de otras personas de Madrit por ser cosa de provecho i de aquí de Valencia por casar algunos, a heso respondo que se mirará i lo que se podrá haser, yo lo aré.
[8] La letra que menvió para el señor Velasco, se dió en sus manos propias i porque es mi señor i amigo, una que venía para Pedro de Vilacampa quando la resebí era ya muerto i ansí yo la tengo.
[9] Dise que le avise de un fraile francisco, hijo de Pedro Moreto, carpintero de la plasa dels Alls. Entiendo que va en las galeras por toda su vida i le sacarán al cadalso, según mi pareser.
[10] Todas mis hermanas están buenas, las monjas i casadas, i mi mujer i toda mi casa juntamente con Francisquito mi hijo que nació el primero de abril 1591 a las seis horas de la mañana, que pues nuestro Señor fue servido de llevarme la mochacha, me a dado un hijo como un oro i mi mujer está preñada, que con la fabor de Dios no pararemos asta dosena.
[11] En lo que me encargó el anyo pasado hisiese provansa de los Gomes de aquí, yo los tengo por muy buena jente, más entiendo que con quien son casados huna señora, que aý no es tan limpio como es su merset, de quien hai una hija hermosa como el sol i ansí no me a paresido haser dicha probansa con injuchsión del fisco porque no menbarasen el paso.
[12] En lo que me encomienda a Jerónimo Sansone, hermano de la dama Santis de aý, dise ques mui buen serujano i que le acomode y lo aré si a mí viene, que asta oi tal ombre no a venido a mi noticia. Si viene, yo lo aré como tengo dicho.
[13] Aquí tenemos entregesa de dinero i áselo la mucha moneda que su Magestad envía a Saboya y a Italia. Dios lo provea de Sevilla. Tengo aviso que s·está aguardando la flota de las mercadurías que stava en La Avana, porque la plata i oro que heran 8 millones ya allegaron, que fue la reparasión deste reyno. Dísese que lenemigo está con 150 naus por la mar de las Hindias i Dragona con hellas y hotro corsario con 30 naves, que sierto nuestro Señor es menester que lo remedie, que le asen a nuestro rey higas delante de las puertas de su casa. También sa dicho que ladelantado ha tomado 20 naves de flamencos i brotones. No es nueva sierta, quando se sepa de sierto yo le avisaré. Aquí a hovido mui buena coxida de panes en este reino, ahunque el de Castilla i Aragón está mui bueno, vale oi aquí 6 libras cahís i valdrá más, nuestro Señor que lo remedie i Christo con todos.
25.
[DURS RETRETS A JERONI GRAU A SEVILLA PER FALTA DE CLARETAT EN LA VENDA DELS SETINS]
||16r JHS. M.ª En València a 20 de juliol 1591.
Cevilla per a Jeroni Grau.
[1] Per resposta a sa carta de 6 del present li diré, com reste avisat, [ha] aseptat ma lletra dels 510 ducats i que la pagaria a Noguera, qu·està bé a lo que diu, que per encaminar les lletres a mi a dretura, sauran perdut. A daxiò responch que jo prou conegut só en Valènsia i en lo que diu que de hui en avant escriurà baix plech de Dalfino, a daxiò responch que lo millor escriure és venirsen com abaix desta li diré.
[2] En lo que·m diu que no satreveix a scriure los preus que ay pasen los setins y que té venudes dotse peses de setí negres mies per quatorse reals alna, jo crech que vós os deveu pensar que·m jo·m vull abatre, que la roba que hui ha, fa hun any que la podien aver venuda a quinse reals i tres quartillos de comptans y no la volgueren donar perquè jo no·n trahia lo cabal i ara anava donar a catorse reals.
[3] Jo crech que vós os voleu fer rich a mes costes, perquè no·s posible que vos tingau tan poch, y ay que doneu la mia roba per quatorse reals. E naprés tan gran henuix, que escriure encara no puch de tant poch discurs teniu en lo negosiar, i a mi no·m cal traure testimonis de mestre Martín Navarro ni de ningú, sinó que los òmens de bon, jo hi vist que no poden fer son enpleo, dexiar-o acomanat a una persona de confiansa y venir-sen dexiant-li orde a daquexia persona que venés fiat al millor preu que porà y dexia manera los compradors, vist que tothom sen és tornat, faran la rahó.