135
wnijście (daw.) wejście. [przypis edytorski]
136
czeladź służba we dworze. [przypis edytorski]
137
kołpak (z tur.) wysokie, spiczasto zakończone nakrycie głowy bez daszka, obszywane futrem. [przypis edytorski]
138
oznajmywać dziś: oznajmiać a. znamionować. [przypis edytorski]
139
uręczyć dziś: zaręczyć, zapewnić. [przypis edytorski]
140
wystawa tu: ganek; zadaszona przybudówka przed wejściem. [przypis edytorski]
141
on się () sądzi kneziem uważa się za kniazia. [przypis edytorski]
142
synowiec syn brata. [przypis edytorski]
143
sadząc tu: wsadziwszy. [przypis edytorski]
144
pacholę starsze dziecko (najczęściej chłopiec), którego jeszcze nie można zaliczyć do młodzieży. [przypis edytorski]
145
Turyngia kraina w środkowej części dzisiejszych Niemiec (obejmująca m. in. Weimar, Jenę, Erfurt i Eisenach); od V w. księstwo plemienia Turyngów, w połowie VI w. podbite przez Franków, schrystianizowane w VIII w., od początku w. IX (ok. 804 r.) jedna z marchii państwa Karola Wielkiego. [przypis edytorski]
146
drużyna (daw.) oddział wojska. [przypis edytorski]
147
dwornia służba dworska, czeladź. [przypis edytorski]
148
jąć (daw.) zacząć. [przypis edytorski]
149
biesiedzie dziś popr. forma Msc. lp: biesiadzie. [przypis edytorski]
150
przybylec dziś: przybysz. [przypis edytorski]
151
mir (daw.) wspólnota, gmina u daw. Słowian. [przypis edytorski]
152
zadano mu tu: zarzucono mu. [przypis edytorski]
153
kmet kmieć; samodzielny gospodarz. [przypis edytorski]
154
żupan naczelnik żupy, czyli okręgu; odpowiednik kasztelana a. (w Europie Zach.) komesa. [przypis edytorski]
155
mniej jednym będzie dziś: mniej o jednego będzie. [przypis edytorski]
156
zażegniony rozniecony; por. podżegać. [przypis edytorski]
157
wał (daw.) fala. [przypis edytorski]
158
za każdą razą dziś: za każdym razem. [przypis edytorski]
159
owadu owadów. [przypis edytorski]
160
zagaić zacząć rozmowę, dyskusję, obrady itp. [przypis edytorski]
161
padło padlina. [przypis edytorski]
162
namitka chusta osłaniająca szyję i podbródek, wiązana na czubku głowy, noszona daw. przez kobiety; podwika. [przypis edytorski]
163
napiły upity, pijany. [przypis edytorski]
164
dwornia dworzanie, czeladź, dworska [przypis edytorski]
165
krucy dziś: kruki. [przypis edytorski]
166
krakając dziś: kracząc. [przypis edytorski]
167
kruszec żółty i czerwony miedź a. mosiądz. [przypis edytorski]
168
siła (daw.) wiele, mnóstwo. [przypis edytorski]
169
głowy dziś popr. forma N. lm: głowami. [przypis edytorski]
170
wola tu: wolność. [przypis edytorski]
171
tyn ogrodzenie. [przypis edytorski]
172
dur tu: środek odurzający. [przypis edytorski]
173
naprzód najpierw. [przypis edytorski]
174
jeno (daw.) tylko. [przypis edytorski]
175
naniecić dziś: rozniecić. [przypis edytorski]
176
układli dziś: ułożyli. [przypis edytorski]
177
nade dniem nad ranem. [przypis edytorski]
178
zimnica febra. [przypis edytorski]
179
mąkę siać przesiewać mąkę. [przypis edytorski]
180
wiela tu: wielu. [przypis edytorski]
181
niegdy niegdyś. [przypis edytorski]
182
bieżyć (daw.) iść; tu: rozchodzić się. [przypis edytorski]
183
zajadać się tu: zagryzać się; przen. zabijać się wzajemnie. [przypis edytorski]
184
krucy krakali dziś: kruki krakały. [przypis edytorski]
185
mienić się (daw.) zmieniać się. [przypis edytorski]
186
krasa uroda, piękno. [przypis edytorski]
187
wici znaki przekazywane od dworu do dworu, zwołujące na wiec lub wojnę. [przypis edytorski]
188
krasny jaskrawoczerwony. [przypis edytorski]