1
lubo (daw.) chociaż. [przypis edytorski]
2
nudota dziś: nuda a. znudzenie. [przypis edytorski]
3
doma daw. forma Msc.; dziś: w domu. [przypis edytorski]
4
jeno tylko. [przypis edytorski]
5
nie mogłem stworzyć, jeno rzecz dorywczą zdanie eliptyczne, konstrukcja daw. często stosowana; znaczenie: nie mogłem stworzyć nic więcej jak tylko rzecz dorywczą. [przypis edytorski]
6
dla (daw.) z powodu. [przypis edytorski]
7
cóś (daw., reg.) dziś popr.: coś. [przypis edytorski]
8
wezbrawszy się wspiąwszy się. [przypis edytorski]
9
ocenia się dziś: jest oceniana; może być (odpowiednio) oceniona. [przypis edytorski]
10
ekwipaż powóz. [przypis edytorski]
11
Cyprian biskup metoneński, sufragan wileński o tym Cyprianie głośnym z kilku wzmianek w dziejach protestantyzmu w Litwie, mamy tu w nocie podać krótką biograficzną wiadomość, ze szczegółów z aktów kapituły wileńskiéj, któréj był członkiem. Dokładną a nad wszelki wyraz mozolną pracę opisania treści tych aktów od początku XVI w. do naszych czasów, podjął i dokonał ks. Mamert z Fulsztyna Herburt prałat wileński i żytomierski pt. Aktów czyli dziejów kapituły Katedralnéj Wileńskiéj itd. przez X. M. z F. H. wiek pierwszy, drugi i trzeci. [przypis autorski]
12
Obrzęd poświęcenia () ze swym opisem uroczystości p. W. Potocki ob. [skrót od: obacz; zobacz; red. WL] Pamiętnik uroczystego poświęcenia pomnika Św. Jacka w Wilnie na przedmieściu Pohulance itd., Warszawa u XX. Missyonarzy 1844. [przypis autorski]
13
przedstawując dziś: przedstawiając. [przypis edytorski]
14
krom (daw.) oprócz. [przypis edytorski]
15
ledwie tu: dopiero. [przypis edytorski]
16
retyrować się rejterować, uciekać; ewakuować się, wycofywać się. [przypis edytorski]
17
Tuczkow major rosyjski, retyrując się z Pohulanki ob[acz] Pam[iętnik] Tuczkowa w Bibliotece для чтенія r. 1835; [uzup. red. WL]. [przypis autorski]
18
jen. skrót od (daw.) jenerał: generał. [przypis edytorski]
19
zatrzęsać dziś: trząść (z B.: co?) a. wstrząsać (z N.: czym?). [przypis edytorski]
20
ubóstwo tu: ludzie ubodzy; biedota. [przypis edytorski]
21
Bernatowicz, Feliks Aleksander Geysztowt (17861836) autor powieści Pojata, córka Lezdejki, albo Litwini w XIV wieku, opublikowanej najpierw w odcinkach w Kurierze Warszawskim, a następnie w wydaniu książkowym w 1826 r. roku, wznawianej regularnie przez cały wiek XIX i początek XX, aż do wybuchu I wojny światowej; powieść ma popularną formę romansu historycznego. [przypis edytorski]
22
snadnie (daw.) łatwo. [przypis edytorski]
23
podobno tu: podobnie; analogicznie. [przypis edytorski]
24
N. skrót od: najświętszej. [przypis edytorski]
25
poczęli 1597 w Ponarach na gruncie kapitulnym budować pomnik () Ob[acz] cytowane wyżéj Akta ks. Herburta. Jezuici, pomimo hojnego uposażenia, nie wahali się wyciągnąć ręce po drobne datki, nie tylko do możnowładców, lecz nawet do duchowieństwa. Za gorszącą uważamy okoliczność, którąśmy w aktach kapitulnych znaleźli pod r.1577, iż światło ich zakonu, złotousty Piotr Skarga musiał podawać piśmiennie prośbę do kapituły wileńskiéj o pomoc łaskawą do wydrukowania jednego ze swych pism polemiczno-religijnych; kapituła wydała mu 8 kop gr. lit. Jezuici nie byli w stanie swojemu dzielnemu bojownikowi wypłacić téj kwoty! [przypis autorski]
26
ks. Wysocki () był gorliwym procesyj owych promotorem ob[acz]: Niesiecki, Herbarz polski, wyd. Bobrowicza, [Lipsk 18391845], t. IX, s. 460. [przypis autorski]
27
Metryka litewska pochodzący z XV w. zbiór odpisów wszystkich dokumentów wychodzących z kancelarii wielkoksiążęcej oraz dokumentów sejmowych. [przypis edytorski]
28
prośba, którą Tatarowie-koloniści zanosili do Zygmunta I () Czacki przytacza [Tadeusz] Czacki, Dzieła wyd. Raczyńskiego, Poznań, 1843, t. III, s. 311. [przypis autorski]
29
W 1508, kiedy hordy tatarskie () Litwinów, co nas mają za braci Czacki Dzieła, Poznań 1843, t. III; Kraszewski Wilno. [przypis autorski]
30
porównanie tu: zrównanie (w prawach). [przypis edytorski]
31
snadź (daw.) widocznie, prawdopodobnie. [przypis edytorski]
32
kędyś (daw.) gdzieś. [przypis edytorski]
33
czernidło tu: paszkwil; por.: oczerniać. [przypis edytorski]
34
ziemny tu: ziemski. [przypis edytorski]
35
według Sarbiewskiego obrazek ob[acz]: [Władysław Syrokomla], Przekłady poetów polsko-łacińskich, t. V, s. 110. [przypis autorski]
36
cychoreum (łac.) cykoria. [przypis edytorski]
37
pieśnia dziś: pieśń. [przypis edytorski]
38
jeograficzny (daw.) geograficzny. [przypis edytorski]