Чмель пузаты на басолi гучна грае,
А на йскрыпцы ёмка пчолка падцiнае.
I знайшлося мушанётка дробна-мала,
Што званiла ткi някепска у цымбалы.
Лоўка конiкi у скоках выцiналi,
У гару стрыбалi, звонка падпявалi:
- Камары скакаць
Выракаюцца:
Ногi доўгiя
Паламаюцца.
Гэтак скачуць - хто патроху, хто памногу.
Нейкi конiк адтаптаў чмялiсе ногу.
Госьцi спорна п'юць-ядуць ды размаўляюць,
А музыкi граюць, дыхту заўдаваюць.
Умела муха на вясельле запрашацi,
Дык над тое лепш умела частавацi.
Усяго стаяла досыць для гасьцiны:
Навет мёд быў i чмялiны i пчалiны
Хрушч вялiзны так гарэлкi насмактаўся,
Што звалiўся ды ў куточку адсыпаўся.
Восы ў шатах чорных з жоўтымi стрычкамi,
Проста елi мушку злоснымi вачамi.
А яна ля мужа сьцiпленька сядзела
I зялёненькай спаднiчкай зiгацела.
Мурашоўна нiзка зьвесiла галоўку,
Бо занадта зацягнулася ў шнуроўку.
Ды як скрыкнула, як ахнула раптоўна:
У кроплi дожджыка танула мурашоўна.
Усё сьцямнела, кроплi шпарка заскакалi,
У дупло, дзе жыла мушка, пападалi.
Пахавалiся ўсе госьцi у куточкi:
Так спынiлася вясельле сярод ночкi,
А назаўтра усе, як толькi ўсталi зраньня,
Дык пайшлi да камара на баляваньне.
I былi яшчэ нарэшце перазовы,
Каб ня стала аб радзiме кепскай мовы.
IV
Абляцелi красачкi
Не ў пару,
Невясёла шэраму
Камару.
Як пачаў ён параю
З мушкай жыць,
Давялося беднаму
Патужыць.
Ня умее мушачка
Працаваць,
Толькi ўмее з хлопцамi
Жартаваць;
Анi выткаць кросенкi,
Анi шыць,
Анi стравы хораша
Наварыць.
Паштурхаў камарычак
Галаву:
Як я з гэткай жонкаю
Пражыву?
Дзе я вочы, брацiкi,
Меў свае,
Як сабе за жонкаю
Браў яе?
Паляцеў ён плакацца
У лясок.
Сеў на дуб зялёненькi,
Пад лiсток.
Пахiнуў галовачку,
Уздыхнуў
Песьню сумна, жудасна
Зацягнуў.
- Выйду ў поле ды разважу тое гора,
Гэй, гаротнае, маркотнае!
Ты шырока, маё полейка,
Ад кусточка да кусточка разьлягаешся,
Ты глыбока, сэрца, краешся.
Дзе цяпер я сьмерць сваю спаткаю:
Цi у моры, цi у рэчцы, цi ў ставочку,
Што капытам пры дарозе быў прабiты
I да краю буйным дожджыкам налiты?"
V
- Ды i што-ж там за шум учынiўся?
- А камарык там з дубу звалiўся.
Грымнуў ён на зямлю з высакосьцi
I пабiў - паламаў сабе косьцi.
Цесьлi дошкi з дубоў пiлавалi,
Габлявалi, труну змайстравалi.
Ўсю чырвонай кiтайкай аббiлi,
Стужкай чорнай з краёў адтачылi.
Гэй, кладуць камара ў дамавiну,
Заклiкаюць сяброў i радзiму.
Камары над труной затрубiлi,
Сьветлячкi лепш за зорак сьвяцiлi.
- "Вы пацiху, музыкi, зайграйце,
Майго сэрца у край не ўражайце!"
Горка мушка-ўдава галасiла,
Борздай сьмерцi у Бога прасiла:
- "Мой мужочак, мой камарочак,
Ты падай мне з труны галасочак.
Ах, нiхто над табой не заплача,
Толькi хмарачка дробнымi дажджамi,
Толькi мушачка горкiмi сьлязамi".
Палажылi дамоўку на мары,
Панясьлi праз лугi ды папары.
Ля дарогi магiлу капалi
I у ёй камара пахавалi,
У сырую зямельку злажылi,
Зьверху насып вялiкi зрабiлi.
Людзi добрыя шляхамi мiнаюць,
Шапкi нiзка здымаюць, пытаюць:
- "Ня iначай, вяльможны вандроўнiк,
Генэрал, цi маёр, цi палкоўнiк?"
- "Не, ляжыць тут камар - камарочак,
У каторага з локаць насочак".
Максiм Багдановiч
КАМАР ХВАЛЬКО
Пад прысадзiстым дубком
Збудаваў камарык дом,
Плотам дом абгарадзiў,
Бесклапотна, цiха жыў.
Ды аднойчы камара
Бура вынесла з двара,
I звалiўся камарок
У бярозавы лясок.
Выжыў, буру перанёс,
I задраў угору нос:
- Што мне бура, што вiхор,
Я ўзьнiмаўся вышай гор,
Я ўзьнiмаўся вышай хмар,
Стаў асiлкам я, камар...
- Вецер, вецер, замаўчы!
Што ёсьць сiл камар крычыць.
Вецер змоўк, зацiх гушчар.
Зноў сваё пачаў камар:
- Захацеў я - вецер сьцiх,
Я мацнейшы стаў за ўсiх...