Апавяданні і мініяцюры
БІБЛІЯТЭКА ЗАМЕЖНАЙ ПРОЗЫ
Серыя заснавана ў 1983 г.
Рэдкалегія: Серафім Андраюк, Янка Брыль, Іван Навуменка, Іван Пташнікаў і Барыс Сачанка
Прадмова Пятра Васючэнкі
Пераклад з нямецкай мовы Лявона Баршчэўскага
Рэдактар I. П. Дабрыян.
Мастак Т. Д. Царова.
Мастацкі рэдактар А. I. Дрозд.
Тэхнічны рэдактар М. М. Сакалоўская.
Карэктар Л. А. Дзядзюля.
Аператар К. І. Санжарэўская.
Пераклад паводле кніг:
Кайсл F. Sӓmtliche Erzӓhlungen. — Frankfurt am Main: Fisher Taschenbuch Verlag, 1985. — 406 S.
Kafka F. Erzӓhlungen. — Leipzig: Reclam, 1985. — 248 S.
Kafka F. Das Urteil. — Berlin/Weimar: Aufbau-Verlag, 1985.— 247 S.
Выдавецтва «Мастацкая літаратура» Дзяржаўнага камітэта Рэспублікі Беларусь па друку. Ліцэнзія ЛВ № 3. 220600, Мінск, праспект Машэрава, 11.
Аддрукавана з арыгінал-макета ў друкарні выдавецтва «Беларускі Дом друку».
230013, Мінск, праспект Ф. Скарыны, 79.
«Аднойчы раніцою Рыгор Замза ачомаўся ад неспакойнага сну і раптам заўважыў, што ён у сваім ложку ператварыўся ў пачварную жамяру. Лежачы на панцырна-мулкай спіне, ён бачыў, калі толькі трошкі падымаў галаву, свой выпуклаваты, карычневы, падзелены на дзве часткі дугападобнымі плеўкамі жывот, на версе якога ўсё яшчэ трымалася, але гатовая ўжо была ссунуцца долу коўдра. Шматлікія і танюсенькія — калі параўнаць з усім астатнім — ножкі ў беспарадку мітусіліся ў яго перад вачыма».
Гэта пачатак «Ператварэння» — найслыннейшай з навелаў Франца Кафкі.
Жудасныя метамарфозы, якія змяняюць чалавека на пачвару,— скразная тэма сучасных відэажахаў. Але ў Кафкавым «Ператварэнні» жудасць — не галоўнае з пачуццяў. Бездапаможнасць, самота, няёмкасць, сорам — перажыванні ператворанага. Адчужанасць, гідлівасць, варожасць — пачуцці ягоных сямейнікаў. Бацьку, маці, сястру бянтэжыць не сам акт ператварэння, колькі ягоныя наступствы. У новым стане коміваяжор Рыгор Замза няздатны наведваць службу, рабіць гандлёвыя вандроўкі, прыносіць грошы, утрымліваць радзіну. Яго сорамна паказаць кватарантам, прыслузе. Яго не палохаюцца — гідзяцца, нават маці. Ён робіцца цяжарам, праклёнам сям'і. Сам усведамляючы гэта, ён, спакутаваны, саслабелы ад хваробы і голаду, зніякавелы да ўсяго, канае — ляжыць на падлозе ў сваім пакоі, бясформеннаю грудаю праху, смецця. I радзіна з палёгкаю ўздыхае.