— А што вы рабілі?
— Папраўдзе, нічога.
Я рассмяяўся.
— Баюся, што пакуль нічым вам дапамагчы не змагу, — адказаў я. — Прыходзьце яшчэ праз трыццаць пяць гадоў, тады пабачым.
Ён не зварухнуўся. Збялеў. Памарудзіўшы крыху, урэшце шчыра сказаў, што апошнім часам яму не шанцуе ў карты. Надакучыла гуляць толькі ў брыдж, перайшоў на покер і прайграўся ўшчэнт. Не засталося ні капейкі. Залажыў усё, што меў. За атэль плаціць няма чым, у доўг ужо не вераць. Хто цяпер дапаможа? Калі не знойдзе аніякай работы, застаецца самагубства.
Хвіліну-дзве я вывучаў яго. І зразумеў, што хлопцу канцы. Відаць, піў ён апошнім часам больш звычайнага, і цяпер яму можна было даць усе пяцьдзесят. Наўрад ці жанчыны захапляліся б ім, калі б убачылі яго ў гэтую хвіліну.
— Але ўсё ж такі, ці ўмееце вы што-небудзь яшчэ рабіць, акрамя як гуляць у карты? — спытаўся я.
— Я ўмею плаваць, — быў адказ.
— Плаваць!
Я ледзьве паверыў сваім вушам: ах, якое глупства.
— Я плаваў за ўніверсітэт.
Я пачаў здагадвацца, куды ён хіліць. Я сустракаў шмат людзей, якія ў студэнцкія гады былі кумірамі сярод сваіх аднакашнікаў, але гэта не выклікала ў мяне павагі.
— Я сам быў някепскі плывец у маладыя гады, — сказаў я.
Але нечакана мяне працяла думка.
Перапыніўшы свой расказ, Бертан пытаецца ў мяне:
— Вы добра ведаеце Кобе?
— Не, — адказаў я, — быў там некалі праездам, але толькі пераначаваў.
— Тады вы не ведаеце Шыойя-клуб. Калі я быў малады, я праплываў адтуль вакол маяка да вусця ручая Тарумі. Гэта больш за тры мілі, праплыць якія было нялёгка, улічваючы моцную плынь за маяком. Ну, я расказаў майму цёзку пра гэта і паабяцаў, што, калі ён праплыве там, я дам яму работу.
Бачу, ён разгубіўся.
— Вы ж кажаце, што вы добры плывец, — сказаў я.
— Але я цяпер крыху не ў форме, — адказаў ён.
Я нічога не сказаў і паціснуў плячыма. Ён глядзеў на мяне з хвіліну, потым кіўнуў.