Моэм Уильям Сомерсет - Апавяданні стр 35.

Шрифт
Фон

- Я чытаў, каб здаць экзамен. Чытаў, каб умець падтрымаць размову. Чытаў, каб адшукаць патрэбныя мне звесткі. Тут жа я навучыўся чытаць дзеля забавы. Я навучыўся размаўляць. Ведаеш ты, што добрая гутарка - найлепшае, што ёсць у жыцці? Але для гэтага трэба мець вольны час. Раней у мяне было залішне клопатаў. Але паступова ўсё, што лічылася вельмі важным, значным, пачало здавацца дробязным і нікчэмным. Які сэнс у штодзённай мітусні, заўсёдным напружанні? Вось я ўспамінаю Чыкага і бачу змрочны, шэры горад, - быццам турма, - і бесперапынную мітусню. А дзеля чаго гэта? Ці так трэба жыць? Ці на гэта мы нарадзіліся на свет, каб спяшацца на работу, працаваць гадзіна за гадзінай увесь дзень напралёт, потым бегчы дадому, абедаць, ехаць у тэатр? Ці так павінен я марнаваць свае маладыя гады? Маладосць нядоўгая, Бэйтмэн. А калі станеш стары, чаго тады чакаць? Раніцай бегчы на работу і працаваць гадзіна за гадзінай дзень напралёт, а потым зноў спяшацца дамоў абедаць, ехаць у тэатр? Калі ёсць мэта - разбагацець, дзеля гэтага можна і неабходна так жыць, усё залежыць ад характару. Ну, а калі не імкнешся да грошай, тады дзеля чаго? Я іншага хачу ад жыцця, Бэйтмэн.

- А што ты лічыш вартым у жыцці?

- Баюся, ты будзеш смяяцца. Прыгажосць, праўду і дабрыню.

- Няўжо, ты думаеш, усё гэта не знойдзецца ў Чыкага?

- Хто-небудзь і знойдзе, а я - не, - рашуча сказаў Эдвард. - Кажу табе, калі я ўспамінаю, як жыў раней, жудасна робіцца. Мяне дрыжыкі бяруць, калі думаю, якой небяспекі я пазбегнуў. Я і не ведаў, што маю душу, пакуль не апынуўся вось тут. Калі б я стаў багатым чалавекам, я б згубіў яе назаўсёды.

- Як толькі ты можаш гаварыць такія рэчы? - абурыўся Бэйтмэн. - Мы часта спрачаліся менавіта з-за гэтага.

- Помню. З тым жа поспехам глуханямыя могуць спрачацца аб музыцы. Я ніколі не вярнуся ў Чыкага, Бэйтмэн.

- А як жа Ізабэла?

Эдвард падышоў да краю веранды і, успёршыся на парэнчы, зірнуў у чароўную ноч. Калі ён павярнуўся, на яго вуснах гуляла ўсмешка.

- Ізабэла не для мяне. Ніводнай жанчынай я так не захапляўся, як ёю. Яна - найразумнейшае стварэнне, найдабрэйшае і найпрыгажэйшае. Я паважаю яе энергію і яе славалюбства. Яна нарадзілася дзеля вялікіх спраў. Я зусім не варты яе.

- Яна думае іначай.

- Але ты павінен ёй усё растлумачыць, Бэйтмэн.

- Я?! - здзівіўся Бэйтмэн. - Хто хочаш, толькі не я.

Эдвард стаяў спіной да яркага месячнага святла, і твар яго немагчыма было разгледзець. Няўжо ён зноў усміхаецца?

- Нават і не думай, Бэйтмэн, што-небудзь утаіць ад яе. Яна вельмі разумная, яна тут жа пра ўсё даведаецца. Лепш адразу раскажы ёй без хітрыкаў.

- Не разумею, пра што ты гаворыш. Вядома, я раскажу, што бачыўся з табою. - Голас яго загучаў усхвалявана. - А папраўдзе, нават і не ведаю, што ёй сказаць.

- Скажы, што я нічога не дасягнуў. Скажы, што ў мяне няма грошай, але я гэтым задаволены, што мяне звольнілі за гультайства і неруплівасць. Скажы пра тое, што ты бачыў сёння ўвечары, і пра ўсё, што я табе расказаў.

Нечаканая думка раптам працяла Бэйтмэна, ён ускочыў і збянтэжана ўтаропіўся ў Эдварда.

- О божа, дык ты не хочаш з ёю жаніцца?!

Эдвард сур'ёзна зірнуў на сябра.

- Я не магу прасіць яе вярнуць мне слова, што я даваў некалі. Калі яна пажадае, каб я стрымаў яго, я зраблю ўсё, што ў маіх сілах, і буду ёй добрым, уважлівым мужам.

- І ты хочаш, каб я ёй пра гэта сказаў, Эдвард? Не, я не магу. Гэта жахліва. Ніколі б яна не падумала, што ты не збіраешся з ёю жаніцца. Яна кахае цябе. Не, не, не прасі, я не магу.

Ваша оценка очень важна

0
Шрифт
Фон

Помогите Вашим друзьям узнать о библиотеке

Популярные книги автора