Ньукуус, тоойуом, кэл, манна олор, диэн баран Охонооһой сонун суулуу тутан ойбонтон баһыллыбыт мууска уурбута. Сынньана түһэн баран өссө биир ойбону тэһэн көрүөхпүт, диэбитэ.
Ньукуус тиийэн олорбутун кэннэ чарапчылана-чарапчылана тулатын көрүммүтэ уонна:
Бу сырыыга ханан ойбон тэһэрбитин Ньукуус таллын. Уол оҕо дьоллоох, эдэр киһи баартаах. Баҕар, балык баар сирин таба тайанаарай.., диэбитэ.
Лэпсэй ону бэркэ сэргээн хонос гына түспүтэ.
Кырдьык даҕаны, биһиги иккиэн кураанаҕы харбаатыбыт. Аны эн ойбон тэһэр сири тал, дии-дии бэргэһэтин көннөрүммэхтээбитэ.
Ньукуус сүрэҕэ биллигирэччи тэппитэ, сирэйэ итийбэхтээн ылбыта, олоҕор биир саамай суолталаах, киһи дуу, кии дуу буолар түгэнэ тиийэн кэлбитин курдук санаабыта. Хараҕар ийэтэ былаатын баана-баана кинини тобулу көрөн турар мөссүөнэ, балта Ааныска эмиэ да сайыспыт, эмиэ да аһыммыт харахтара уонна тоҕо эрэ аҕата сэриигэ бараары сонун кэтэн эрэрэ көстөн ааспыттара.
Балачча уһуннук саҥата суох олорбуттара. Ньукуус, сибилигин оҕонньоттор: «Чэ, туруоҕуҥ!» диэхтэрэ диэн дьиксинэн, тыҥаан аҕай олорбута. Онтон тиһэҕэр туох ааттаах уһуннук олордубут диэх курдук санаталаан ылбыта. Төһө да кэтэһэ олордор, Охонооһой:
Чэ, туран көрүөҕүҥ дуу.., диэбитигэр, кыратык ходьох гынан ылбыта, тураары өрүтэ үөмэхтээбитэ даҕаны атахтара такыччы тардан хаалбыт курдук этилэр. Аттыгар батары аспыт анньыытын угуттан тардыһан туран иһэн, умса баран түспүтэ.
Оо, бу оҕо атаҕа көһүйэн хаалбыт дуу? диэн баран Лэпсэй хонноҕун анныттан ылан өрө тардыбытыгар туран сирэйин хоту тоҥуу хаары оймообутунан барбыта. Сэниэтэ эстэн тыын ылаары тохтоон кэннин хайыһан көрбүтэ: ойбонноруттан дуоннааҕы тэйбэтэх этэ. Охонооһой анньыыларын, куйуурдарын сүгэн, Лэпсэй сүүрдэрин тутан, салааскаларын соһон кини суолун батан иһэллэрэ. Ньукуус өссө барбахтыы түһэн баран тохтообута. «Манан!» дии санаат, атаҕынан хаары хаһыйа сатаабыта. Оҕонньотторо аҕылаһан кэлбиттэрэ. Тыын ылан тура түһэн баран, ойбон алларар сирдэрин хаарын ыраастаабыттара. Охонооһой эмиэ сонун устан анньыыны илиитигэр ылбыта. Солбуһа-солбуһа көйөн, муустарын баһан ойбоннорун балачча дириҥэппиттэрэ. Бары да сэниэлэрэ эстибитэ. Оҕонньоттор бырдылара быстан эмиэ салааскаларын хаар хайыҥар ууран кэккэлэһэ олорон сынньаммыттара. Ньукуус бу сырыыга ойбон таһыгар чохчойон олорбута, сэниэтэ букатын эстибитэ, мэктиэтигэр илиитэ-атаҕа салыбырыырга дылы гынара.
Тоойуом, кэл, манна олор. Итинник олордоххуна атаҕыҥ көһүйэн хаалыа, дии-дии Охонооһой эмиэ сонун суулуу тутан эһиллибит муус үрдүгэр уурбута. Ньукуус нэһиилэ туран онно тиийэн олорбута, кырдьык, атаҕа көһүйэ сыспыт этэ. Күн уота сып-сылааһынан көхсүн угуттуура. Ол олорон утуктаан тоҥхоҥноон барбыта. Маннык тугу да гыммакка уу нуһараҥнык олоруон олус баҕарбыта. Ол эрээри хараҕар балтын Ааныска кубархай мөссүөнэ көстөн кэлэн, хонос гына түспүтэ. Оҕонньоттор эмиэ утуктаан тоҥхоҥноһо олороллоро. Ньукуус муус тоорохойун ылан ыстаан күчүгүрэппитэ. Тыбыс-тымныы муус бэлэһин хаарыйан сөтөллөн ылбыта. Охонооһой утуктуу олорон төбөтүн өндөппүтэ:
Һуу, утуйан бараары гынныбыт дии. Лэпсээй, туран көрөрбүт дуу? диэбитэ уонна ньилбэгиттэн тайанан умса нөрүйэн иккитэ-үстэ өрүтэ үөмэлээн турбута. Анньыыны ылан оргууй көйбүтүнэн барбыта. Эмиэ солбуһа сылдьан ойбоннорун алларбыттара. Сыралара-сылбалара быстыбытын кэннэ, кэмниэ кэнэҕэс ойбонноро ап-араҕас уунан өрө бидилийбитэ. Онтон ойбон түгэҕин кэҥэтэ сатаан балачча өр букунаспыттара. Ньукуус сүүрүнэн мууһу баһан испитэ. Бүтэһик сырыытыгар бэркэ кыһаллан холбуйан ылан номнуо кыра бугул саҕа буолбут муус үрдүгэр сүөкээбитигэр, муус быыһыттан ылгын чыҥыйа саҕа мунду түһэн өрүтэ тэйиэккэлии түспүтэ.
Балык! Балык! Мунду! диэн саҥа аллайа түспүтэ уонна сүүрүн ыһыктаат, саба харбаан ылбыта.
Хор эрэ! Бээ-бээ, саҥарбаҥ, дии-дии Охонооһой куйуур угар Лэпсэй уунан биэрбит түөрэйин кэтэрпитэ.
Куйуурун ойбоҥҥо уган, хаҥас атаҕынан түөрэйин үктээн туран эргитэн куоҕаҥнаан барбыта. Балачча эргитэн баран куйуурун таһаарбытыгар, сүүрбэччэ мундуну кытары биир быччыкы кэлбитэ. Ону сүөкээт, куйуурун эмиэ ойбоҥҥо батары биэрбитэ. Ньукуус, балыктарын хомуйан, Лэпсэй салааскаҕа түүрэ баайбыт куулларын сүөрэн тоһуйан биэрбитигэр хаалаабыта. Охонооһой бу сырыыга куйуурун маарыҥҥытынааҕар уһуннук эргиппитэ, ол үрдүнэн эмиэ бэрт кыра мунду кэлбитэ. Ити курдук Лэпсэйдиин солбуһа сылдьан эргиппиттэрэ эрээри биир обургу кытыйа эрэ буолар мундуну, биэс быччыкыны ылбыттара. Чугас соҕус балык кыстаан сытар сирэ баар буолуон сөп курдуга. Ол эрээри өссө ойбон алларар сэниэлэрэ суоҕа. Балык кэлэрэ да аҕыйаабыта, куйуурдара сороҕор кураанах тахсар буолбута. Бары аччыктаан иэдэйбиттэрэ, оҕонньоттор куйуурдарын нэһиилэ эргитэр буолбуттара. Онон сарсын киириэхпит диэн тэриллэрин барытын хаалларан, биир кыракый күөс буолар балыктаах куулларын сүгэн дьиэлэригэр барбыттара.
Ньукуус, төһө да аҕыйах балыктаах буоллаллар, оҕолор онно да үөрэн чаҕылыһалларын санаан, дьиэтигэр тиийэ охсуон баҕаран, оҕонньоттор иннилэригэр киирэн хааман испитэ. Бары даҕаны сэниэлэрэ эстэн нэһиилэ налбыҥнаһаллара.
Балаҕаҥҥа киирэн кэлбиттэригэр, баар дьон бары сирэйдэрэ кинилэр диэки буолбута. Дьахталлар, мэлийбиттэрин сэрэйэн, умса көрөн ити иннинэ ким тугу гына сылдьыбытын салҕаабыттара. Охонооһой саҥата суох сыгынньахтанан баран, уҥа диэки иһит уурар оронтон ыаҕас ылан харбыгыр куулун таҥнары туппута. Оҕолор ону көрөөрү оһох таһыгар тиийбиттэригэр, Өлөөнө ыаҕаһы хаба тардан ылан оһох кэннин диэки барбыта. Куйуурдьуттар Тулламыкыга хас ойбону алларбыттарын, бастакы, иккис ойбонноруттан мэлийбиттэрин, үһүс ойбонтон итиччэ балыгы ылбыттарын кэпсии-кэпсии хатыҥ үөһэ чэйи иһэн бүтүүлэригэр, дьахталлар оһохторун оттон, ботур-ботур кэпсэтэ-кэпсэтэ балыктарын чугуун иһиккэ буһара уурбуттара. Сотору балаҕан иһэ буспут балык минньигэс сытынан туолбута. Аччык киһи ордук сытымсах буолар эбит этэ. Ньукуус ол сыттан мэктиэтигэр мэйиитэ эргийтэлээбитэ, сүрэҕэ эриллиэр, куртаҕа курулуйуор, сыҥааҕын уута сүүрүөр диэри иҥсэтэ көппүтэ.
Аччык оҕолор эмиэ кини курдук турукка киирэн, көмүлүөк оһох холумтаныгар таҕааҥҥа оргуйан булдьугуруу турар чугуунтан харахтара арахпатаҕа. Балык буһуута дьахталлар оҕолору биирдии куомсук убаҕас хааһынан аһаппыттара уонна утуйуҥ диэн кытаанахтык дьаһайбыттара. Ньукуус, оҕолору тоҕо утутар баҕайыларай диэн саныан икки ардыгар үстээх Уйбаанчык:
Оттон пальык сиэбэппит дуо-аа-а? диэбитигэр, ийэтэ Татыйаас ытамньыйа сыһа-сыһа:
Суох-суох. Балыгы эһиги сиэбэккит Куйуурдьуттар сиэхтэрэ, дии-дии оронугар көтөҕөн илпитэ.
Ньукуус ону истэн дөйбүт курдук буолбута. Эмискэ балта Ааныска кини диэки диэличчи көрөн турарын көрө түспүтэ, аһынан хараҕын уута бычалыйан тахсан бокуойа суох симириктээн ылбыта. Ол икки ардыгар дьахталлар үс кытыйаҕа илдьи буспут, буруолуу сылдьар мундуну кутан остуолга уурбуттара, хамыйах аҕалбыттара. Ньукуус даҕаны, оҕонньоттор даҕаны оннуларыттан хамсаабакка дьиппиниһэн олорбуттара. Чочумча киһини хам баттыыр, кутун-сүрүн тууйар ыар, нүһэр чуумпу сатыылаабыта. Ити ынырык чуумпуну Өрүүнэ кэһиэхтээх саҥата аймаабыта.
Охонооһой, Лэпсэй, Ньукуус Ити балыгы бары сиэммит өллөммөппүт. Таах иҥсэбитин эрэ көбүтүөхпүт. Ол оннугар эһиги сиэҥҥит сэниэ киллэриннэххитинэ, сарсын, баҕар, балык баар сирин таба тайаныаххыт. Онон аһааҥ, эрэлбит эрэ эһиги, диэбитэ. Оттон атын дьахталлар туох да саҥата суох орон ороннорунан тарҕаһан, иҥэн-сүтэн хаалбыттара. Тулламыкы сонун кэтэн таһырдьа тахсыбыта.