Onu hardan tanıyırsan? Əl çəkmədi. Ya o, səni hardan tanıyır?
Tanımırdım. İndi tanış olduq.
Adı nəydi? Bir də soruşdu.
Maraqlanmadım.
Bax ha ehtiyatlı ol. Murad xəbərdarlıq etdi. Biz adam tanıyanıq, sifətindən dələduza oxşayır.
Elə demə İnciyəntəhər oldum.
Bəs nə deyim? Murad gülümsündü, yəqin ki, könlümü almaq islədi. Görmürsən qurddur?
Mənim həmyerlim qurd olmalıdır də Pərtliyim sovuşdu. Çaqqal, it olmayacaq ki
Doğrusu, Muradın cavabını versəm də, acı sözlərinə alındım, bir az da pərtfason oldum, ancaq çox da büruzə vermədim, özümü o yerə qoymadım, guya əhəmiyyətsiz hesab elədim. Özlüyümdə bir az da götür-qoy etdim. Murad dayanmışdı, mənim hələ də sözlü adama oxşadığımı, nəsə deyəcəyimi gözləyirdi.
Bizə qarşı nə dələduzluq eliyəcək? Mən də acıqlı cavab verdim. Burda hər şey göz qabağındadı. Ərzaq məhsullarından götürdü, onu da qəpiyinəcən ödədi.
Narahat olma. Bizim də nəzərimiz üstündəydi. Dedik birdən narkotik-zad atar polkalara Siz çölə çıxan kimi dərhal göz gəzdirdik gəzdiyi yerlərə Tərtəmizdir.
İndi başa düşdüm ki, şef nəyə görə çeçenlərə bu qədər üstünlük verir.
***
Dəqiq yadımda deyil, aradan bir həftə, on günmü keçmişdi, yenə Vaxob qaça-qaça gəldi ki, bəs həmyerlin qapının ağzındadır.
Yenə də sakitlikdi, boş idim. Bilmirəm təsadüfdən idimi, yoxsa həmyerlim aralıda durub bazanın qabağını güdürdü, sakitlik olanda gəlirdi, hər nəydisə, yenə özümüz idik. Sözün diizü, Muradın danışığından sonra mən də ehtiyatlı davranmağa qərar vermişdim.
Çıxdım qarşılamağa. Gördüm ki, formadadı, əynində ədliyyə işçilərinin geyimi vardı, çiynində də üç böyük ulduz parıldayırdı, polkovnik rütbəsindəydi. Buna çox sevindim, ehtimalım düz çıxmışdı, həmyerlim sistem adamıydı, özü də yüksək rütbəli. İstər-istəməz fərəhləndim, qürur hissi məni ağuşuna aldı. Buna kim sevinməzdi?
Salam. Bu dəfə öz dilimizcə, azərbaycanca danışırdı.
Salam. Əl tutub görüşdük.
Şefin burdadı? Mənə elə gəldi ki, sözgəlişi, xala, xətrin qalmasın deyə soruşur.
Problem yoxdur, mən burdayam.
Özü olsaydı, yaxşıydı.
Belə deyəndə, dalağım sancdı. O dəqiqə başa düşdüm ki, nəsə yükləmək istəyir. Havayı deyildi, on beş ildən artıq idi ki, həm Moskva kimi mərkəzi şəhərdəydim, həm də ticarətin mərkəzində. Sistem işçilərinin biznes adamlarından umacaqları olduğundan xəbərdardım. İndi bunu çox adam bilirdi. Ticarətdə işləyəsən, bunu bilməyəsən
Narahat olmayın, nə lazımdır, deyin.
Bilirsən, bu gün bizim şefin ad günüdür. Onun da hər şeyi var, bahalı maşınları, villası, daçası, bir sözlə, heç nəyə ehtiyacı yoxdur. İstəyirdim bir blok bahalı siqaret hədiyyə edim, xarici Durub atıla-atıla yanına gedəsi deyiləm ki
Malboro. Dərhal təklif etdim, özüm siqaret çəkmədiyimdən, həm də bizdə, bazada olan ən bahalı siqaret bu idi. Odur ki, ağlıma gələni səsləndirdim.
Xəfıfcə gülümsündü.
Malboro yaramaz. Malboro keçmişin bahalı siqaretiydi. İndi elə siqaretlər çıxıb ki dedi. Həm də damskiy siqaret lazımdı. Boss qadındı.
Həmyerlim hələ şefımizi soruşanda başa düşmüşdüm ki, bu dəfə nə götürsə, qalacaq mənim üstümdə. Bunu özü olsaydı, yaxşıydı deyəndə hiss etmişdim, ancaq geri çəkilə bilməzdim.
Yenə də özünüz bir baxın. Hər ehtimala qarşı təklifımi etdim.
İçəri keçdik. Həmyerlim keçən dəfəki kimi vitrinlərə göz gəzdirdi, polkaların arası ilə gəzib dolaşdı. Hardasa iki min, iki min beş yüz rublluq ərzaq malları götürüb kassanın qabağına düzdü. Onları hesablayıb kassa aparatına vurdum. Pulunu ödəmək istəyəndə qoymadım.
Mənlikdi. dedim. Bir dəfə də qonaq olun.
Təklifımə qarşı çıxmadı, dərhal pulunu qatlayıb cibinə qoydu.
Təşəkkür edirəm. dedi.
Yenə də onu ötürməyə çıxdım.
Mən general Varonçova ilə çox yaxınam. Çöldə astadan pıçıldadı. FTX-nın generalıdı, nə problemin olsa, çəkinmə, de, buralar bizlikdi.
Şükürlər olsun. Hələ ki, bir problemim yoxdur, dilucu təşəkkürümü bildirdim. Bir də ki, mən kiçik adamam, generallıq nə problemim olasıdı. Elə sizin kimi adamla tanış olmaq mənə bu qərib diyarda dünya boydadı.
Həmyerlimi yola salıb geri qayıdanda yenə də Muradla üz-üzə gəldik.
Ağbaş həmyerlin polkovnikdir?
Bazanın işçiləri ona ad da qoymuşdular: Ağbaş. Öz aralarında belə danışırdılar: Ağbaş gəldi, Ağbaş burdan keçdi.
Özün görmədin? Sualını sualla qarşıladım.
Gördüm. Harda işləyir? Vəzifəsi nədir?
Soruşmadım.
Soruşardın də Murad əlini əlinə vurub heyfsləndi. Bəlkə bir işimizə yaradı.
Özü də dedi e fıkir vermədim.
Nə dedi?
Dedi ki, general Varonçovanın xidmətindəyəm.
FTX Varonçovanın?
Hə Nədir ki?
Heç bilirsən o, kimdir?
Yooxxx
Bilməsən yaxşıdır.
Murad bunu deyib getdi. Təxminən bir saat sonra özbək Vaxob yenə başılovlu gəldi yanıma.
İndi nə olub? Bu dəfə mən onu qabaqladım.
Sənin o polkovnik həmyerlin bu dəfə gedib mənim o yetim-yesir kəndçilərimə ilişib, çörəklərinə bais olub.
Nə kəndçilərinin? Hansı kəndçilərinin? Bir düzəməlli-başlı danış görüm
Vaxob danışdı. Sən demə, onun üç həmkəndlisi yaxınlıqda Özbək təndiri işlədirlər. Cürbəcür şirniyyatlar bişirib satırlar. Orda oturub çay içməyə, piroq yeməyə yerləri də var. Polkovnik həmyerlim burdan gedəndə dönüb özbəklərin işlətdiyi təndirə. Oturub, çay, piroq sifariş verib. Yeyib-içəndən sonra təndiri işlətmək üçün müvafıq sənədlərinin olub-olmadığını soruşub. Özbək əkələr şalvarı batırıblar. Ağbaş polkovnik onları bir az da sıxma-boğmaya salanda deyiblər ki, sahə müvəkkilinə aylıq verirlər. Sahə müvəkkilinə zəng vurub onu haraya çağırıblar. Dişinin dibindən çıxanı deyib sahə müvəkkilinə ağbaş polkovnik, abrını ətəyinə büküb, təcili baş ədliyyə idarəsinə çağırtdırıb. Özbəklərə də tapşırıb ki, sizə üç gün vaxt verirəm, ya adama min dollar hazırlayıb verin, canınız qurtarsın, ya da əlli-ayaqlı gedirsiniz içəri. Odur ki, özbəklər düşüblər əl-ayağa, kömək üçün həmyerlilərindən gümanları gələn hər kəsə ağız açırlar.
Ağbaş pulun dalınca nə vaxt gələcək? deyə soruşdum.
Üç gündən sonra səhər tezdən gələcəyini deyib.
Gələndə xəbər verərsən, gedib danışaram.
Bəlkə
Nə bəlkə? Onun qaldığı yeri tanımıram, işlədiyi idarənin harda yerləşdiyini bilmirəm, telefon nömrəsini də götürməmişəm ki, zəng vuram, görüşək. Başqa variantımız varmı? Vaxob gözlrini döyüb durdıı.
Uşaqlara telefon nömrəsini veribmi?
Yox.
Ağlıma bir ideya gəldi.
Bəlkə sahə müvəkkilindən nömrəsini alsınlar Axı deyirsən, ona zəng vurub.
Sahə müvəkkilinə öz telefonu ilə zəng vurmayıb. Uşaqların telefonu ilə danışıb.
Yaxşı onda gözləyək Gözləməkdən başqa çıxış yolumuz yoxdur. Sən kəndçilərinə de, pulu hazırlasınlar. Gələndə mən danışaram, dediyi məbləğdən nə qədər endirsəm, kəndçilərinin xeyrinədir.
***
Ağbaş polkovnikin pul dalınca gələcəyi günü işə günorta getməliydim. Kirayə qaldığımız evdə oturub zəng gözlıyirdim. Gözləyirdim ki, özbəklər xəbər etsinlər, gedib danışım.
Kirayə etdiyimiz mənzil üç otaqdan ibarət idi. Az xərcimiz çıxsın deyə altı nəfərlə bir yerdə qalırdıq. Dolanışığımız yaxşıydı. Dostluq, həmrəylik şəraitində xidmətlərdən istifadə edirdik. Hər kəs özündən sonra səliqə-sahman yaradırdı. Belə danışmışdıq öz aramızda, çalışırdıq ki, zibilləməyək.
Bazada işləyən bir qırğızla foyedə oturub vaxtın keçməsini gözləyirdik. Divara vurıılmuş televizor özü üçün qırıldayırdı. Qırğız televizorla üzbəüz idi, gözlərini ekrana zilləmişdi. Mən isə televizorun alt tərəfındəki taburetkada oturub divara söykənmişdim. Fikrim özbəklərin, ağbaş polkovnikin yanında qalmışdı. Birdən qırğız qayıtdı ki, bəs həmyerlini tutublar, odur göstərirbr. Taburetkadan qalxıb ekranın qarşısına keçənə kimi göstərib keçdilər. Aparıcı qız qeyri-qanuni polkovnik formasını geyınmiş bir adamın həbsini qeyd edir, dələduzluq yolu ilə sahibkarlardan pul tələbindən danışırdı.